«Таракан», «КимЧеншенко», «Батька». ինչպես Լուկաշենկոն դարձավ բրենդ

Батька, Եվրոպայի վերջին դիկտատոր, Ազգային առաջնորդ, Աշխարհի ամենաերջանիկ նախագահ, КимЧеншенко՝ ահա թե ինչ մականուններով է հայտնի Բելառուսի դիկտատորը։

Ալեքսանդր Լուկաշենկոն հայտնի է իր յուրահատուկ մականուններով, որոնք հասարակության արձագանքն են՝ ուղղված նրա ղեկավարությանը, վարչախմբին, երկրի ներքին և արտաքին քաղաքականությանը։

Ստորև կներկայացնենք Լուկաշենկոյին տրված մականունները, որոնք հաճախ ծաղրական ու քննադատական են։

1) Батька (Հայրիկ)

«Батька»-ն տարիներ շարունակ եղել է Ալեքսանդր Լուկաշենկոյի ամենահայտնի մականուններից մեկը։ Ծագումը կապված է Բելառուսի ժողովրդական մշակույթի, պատմության և լեզվի հետ։ «Батька» բառը, որը նշանակում է «հայրիկ» կամ «ծնող», Բելառուսում օգտագործվում է ոչ միայն որպես հարգանքի նշան, այլև խորհրդանշում է հայրական, ղեկավար, հզոր ու հոգատար կերպար՝ շեշտելով անձի հայրենասիրությունը երկրի նկատմամբ։ Ի դեպ, այս մականունը հատկապես տարածվեց գյուղական բնակչության շրջանում, որտեղ ավանդական հասարակական պատկերացումները դեռևս ավելի ուժեղ էին։ Քաղաքային բնակչությունը սովորաբար ավելի քննադատական մոտեցում ուներ «Батька»-ի հանդեպ՝ տեսնելով նրա ավտորիտար կառավարման առանձնահատկությունները, իսկ ընդդիմադիրները հաճախ օգտագործում էին «Батька»-ն նրա դեմ՝ իբրև հեգնական նշան։

2) Եվրոպայի վերջին դիկտատոր

Սա ամենահայտնի ու ամենաքննադատական մականուններից է։ Այն առաջին անգամ ձևավորվեց 2000-ականների սկզբին, երբ Լուկաշենկոն պաշտոնապես դարձավ Բելառուսի նախագահ, իսկ երկիրը սկսեց անցնել դեպի ավտորիտարիզմ՝ ժողովրդավարական արժեքների և ազատությունների ճնշմամբ։ ԵՄ-ն և Արևմուտքը հաճախ քննադատում էին նրա վարչախմբի կողմից դեմոկրատիայի խախտումները, իսկ նրա իշխանության շարունակականությունը՝ կեղծիքներով, ճնշումներով, պատճառ էր դարձել, որ միջազգային լրատվամիջոցները սկսեն նրան կոչել «Եվրոպայի վերջին դիկտատոր»:

3) Ազգային առաջնորդ

Այս մականունը հիմնականում կիրառում են Լուկաշենկոյի կողմնակիցները։ Այն ներկայացնում է նրան որպես ազգային առաջնորդ՝ մեկը, ով մարմնավորում է Բելառուսի միասնականությունը և նրա քաղաքացիների շահերը։ Այս մականունը հատկապես տարածվել է այն ժամանակ, երբ նա տպավորություն էր ստեղծել, թե երկրում կա միայն երկու կողմ՝ ժողովուրդն ու իշխանությունը, և ինքը՝ որպես «Ազգային առաջնորդ», պաշտպանում է երկիրը։

4) Աշխարհի ամենաերջանիկ նախագահ

Սա մեկ այլ ծաղրական մականուն է, որը 2000-ականների կեսերին սկսել է տարածվել՝ հաշվի առնելով Լուկաշենկոյի անհոգ պահվածքը թե՛ ներքին, թե՛ արտաքին քաղաքականության մեջ։ Այս մականունն առաջացել է ոչ միայն նրա «հայրապետական» կերպարի, այլև վերաբերմունքի պատճառով՝ առ այն, որ նա տպավորություն էր ստեղծում, թե իբրև շատ հեշտ ու առանց լուրջ խնդիրների հաջողությամբ կառավարում է երկիրը։ Իրականում այդ հայտարարությունները խիստ հակասում էին երկրի իրական քաղաքական և սոցիալական իրավիճակին, որտեղ հասարակությունն ու ընդդիմությունը ճնշված էին, իսկ որոշակի ազատություններ ուղղակի բացակայում էին։

5) Լուկաշենկո՝ Սովետական միության վերջին նախագահ

Այս մականունը հաճախ կիրառվում է այն պատճառով, որ շատերի կարծիքով՝ Լուկաշենկոն իր նախագահության ընթացքում ձգտում է վերականգնել խորհրդային համակարգի մի շարք քաղաքական կարգեր և մոտեցումներ։ Նա բազմիցս հիշատակել է իր սովետական անցյալը Սովետական միությունում որպես համայնքապետ աշխատելու ընթացքում և միշտ ձգտում է դեպի սովետական սոցիալիստական համակարգ։

6) Հատուկ գործակալ

Այս մականունը լայն տարածում է գտել հատկապես այն ժամանակ, երբ սկսեցին լուրեր շրջանառվել, որ Լուկաշենկոն նախկինում աշխատել է ԱԱԾ-ում, այդ պատճառով նրան համարում էին «գործակալ»։ Դեռևս խորհրդային ժամանակներում նա զբաղեցրել է պաշտոններ, որոնք ենթադրում էին վերահսկողություն պետանվտանգության գործերում։ Այդ պատճառով էլ մականունը դարձավ ծաղրական տարբերակ, որն արտահայտում էր նրա «սովորական» ռազմավարությունը՝ երկրի իշխանությունը պահելու համար։

7) Հավերժ երիտասարդություն

65-ամյա նախագահը իրեն 22 տարեկան է զգում: 2016 թվականին ելույթ ունենալով Ազգային ժողովում՝ Ալեքսանդր Լուկաշենկոն ասել է. «Նոր տեխնոլոգիաները, ինտերնետը, որոնք ուղղակի կապում են ողջ աշխարհը։ Մեր երեխաները՝ 10-15 տարեկան, արդեն գերազանցում են մեզ՝ 22 տարեկաններիս»։

8) КимЧеншенко

Այս մականունը Լուկաշենկոյին տրված ծաղրական և հեգնական ևս մեկ անվանում է, որը համեմատություն է՝ կապված նրա գլխավորած վարչակարգի և Հյուսիսային Կորեայի ղեկավար Կիմ Չեն Ընի ռեժիմի հետ։

9) Таракан

Ամենահայտնի մականուններից մեկն է, որն ասոցացվել է Լուկաշենկոյի հետ՝ կապված բլոգեր Սերգեյ Տիխանովսկու նախընտրական քարոզարշավի և «Կանգնեցրու միջատին» կարգախոսի հետ։ Սերգեյ Տիխանովսկին իր նախընտրական քարոզարշավում ոչ միայն օգտագործել է կարգախոսը, այլև առաջարկել է հողաթափով սպանել «միջատին»։