Երևան +18°
copy image url
Մշակույթ 10 ամիս առաջ - 22:19 12-06-2023

Վահան Տերյանի զարմիկը և Վլադիմիր Վիսոցկու ուսուցիչը. Բուլատ Օկուջավայի ծննդյան օրն է

Բուլատ Օկուջավան մի ամբողջ դարաշրջան է խորհրդանշում խորհրդային երգարվեստում։ Այն այնքան տարբերվող է և միևնույն ժամանակ ճանաչելի։ Նրա բանաստեղծությունների մեջ յուրաքանչյուր մարդ կգտնի հոգեհարազատ մի բան, որը կդիպչի հոգու յուրաքանչյուրի հոգու խորքերին:

Այսօր խորհրդային ​​բանաստեղծ, երգահան, գրող, վիպասան և սցենարիստ, երաժիշտ Վիսոցկու ուսուցիչ, Վահան Տերյանի զարմիկ Բուլատ Օկուջավայի ծննդյան օրն է։



Բուլատ Օկուջավան ծնվել է 1924 թվականի մայիսի 9-ին Մոսկվայում։ Ծնողները, որ հիանում էին գրող Օսկար Ուայլդով և հատկապես նրա «Դորիան Գրեյի նկարը» ստեղծագործությամբ, իրենց նորածին որդուն անվանեցին Դորիան։ Որդու գրանցման պահին որոշեցին, որ «Դորիան» անունը չափազանց շքեղ է խորհրդային երիտասարդ քաղաքացու համար։ Եվ այն փոխեցին վրացական ականջին ավելի հարազատ «Բուլաթ» անունով։ Տանը երեխային կկոչեն «Անտոշկա»՝ ի պատիվ նրա սիրելի խաղալիքի։

Ասում են՝ Լավրենտի Բերիան սիրահարված է եղել Բուլատ Շալվովիչի մորը՝ Աշխենին։ Իբրև թե Շալվա Օկուջավայի հանդեպ ատելության պատճառներից մեկը գեղեցկուհի հայուհու հանդեպ ունեցած այս սերն է եղել։ Հենց Բերիայի հետ ունեցած տարաձայնությունների պատճառով Շալվան Վրաստանից տեղափոխվեց Ռուսաստան։ Սակայն հակամարտությունը տեղի է ունեցել ավելի շատ քաղաքական, քան անձնական պատճառներով:



Հետագայում, 1939 թվականին, Շալվայի ձերբակալությունից հետո , Աշխենը կդիմի Բերիային՝ օգնության համար։ Նա խոստանում է օգնել: Բայց Շալիկո Օկուջավան այդ պահին արդեն մահացած էր (նրա գործով դատավարությունը տեղի ունեցավ 1937թ. օգոստոսի 4-ին, դատավճռի կատարման նույն օրը)։ Բերիա այցելության հաջորդ օրը Բուլատի մայրը ձերբակալվել է, դատապարտվել հինգ տարվա աքսորի ճամբարներում և հետագայում՝ աքսորի։

Քչերը գիտեն, բայց «Հրաժեշտ Ամանորյա ծառին» երգը գրվել է 1966 թվականի մարտին մահացած բանաստեղծուհի Աննա Ախմատովայի հիշատակին։ Նրա նուրբ ու վառ կերպարը հստակորեն կարդացվում է այս տողերում։

«Մեզ մահացու հրդեհ է սպասում...»․․․



Ըստ Ալեքսանդր Գինզբուրգի՝ բանաստեղծը կապ է ունեցել Փարիզի Սոլժենիցին հիմնադրամի և խորհրդային քաղբանտարկյալների միջև։ Հիմնադրամից նրանց գումար է տվել։

ԽՍՀՄ-ում բանաստեղծին միշտ սիրել են, բայց ոչ այնպես, ինչպես Լեհաստանում։ Ի վերջո, Բուլատի առաջին սկավառակը լույս է տեսել հենց Լեհաստանում։ Ճիշտ է, երգերը կատարել է ոչ թե ինքը՝ Բուլատ Շալվովիչը, այլ լեհ արտիստները։ 1995 թվականից Լեհաստանում անցկացվում են ամենամյա փառատոններ՝ ի պատիվ նրա։