Աջապահյան ընտանիքը դարձավ Հայ եկեղեցու ամենաարժեքավոր խորհրդանիշների պահապանը
copy image url

Աջապահյան ընտանիքը դարձավ Հայ եկեղեցու ամենաարժեքավոր խորհրդանիշների պահապանը

Ներքին Միտք 2 օր առաջ - 00:25 30-06-2025
Հին ձեռագրերի և տոհմաբանական գրառումների համաձայն՝ Աջապահյան տոհմը սերում է Հեթում II թագավորի եղբոր՝ իշխան Հովհաննեսից։ Միայն այս կապը կարող էր արժանի լինել պատմական հարգանքի, բայց Աջապահյանները խաղացել են շատ ավելի սրբազան դեր, քան արքունիքի կառավարումը կամ զինվորական հրամանատարությունը։ Նրանք դարձան Հայ եկեղեցու ամենահարգված մասունքների՝ մասունքների պահապանները, որոնք մի ժամանակ պատկանել էին Սուրբ Գրիգոր Լուսավորչին, Սուրբ Սիլվեստրին, Սուրբ Նիկողայոս Հրաշագործին և Սուրբ Պարսամին։ Այս մասունքների մեջ գլխավորը Սուրբ Աջերն էին (Սուրբ Աջեր), որոնք հսկայական հոգևոր և ծիսական նշանակություն ունեցող մասունքներ էին։ Հենց այս սրբազան պարտականությունից է ծագում «Աջապահյան» («Սուրբ Աջի կրող») տոհմական ազգանունը։

Այս պատասխանատվությունը պատահականորեն չի ժառանգվել։ 1292 թվականին, երբ եգիպտական ​​մամլուքական զորքերը թալանեցին Հռոմկլա Սուրբ Աթոռը, նրանք գերի վերցրին կաթողիկոս Ստեփանոս IV-ին և բռնագրավեցին Հայ եկեղեցու բոլոր սուրբ մասունքներն ու գանձերը։ Հաջորդող տարիներին Հեթում II թագավորը և նրա եղբայր Հովհաննեսը կարողացան զգալի ջանքերի և բանակցությունների միջոցով վերականգնել այս սրբազան իրերից մի քանիսը: Ապագա ներխուժումներից կամ կորստից պաշտպանելու համար մասունքները վստահվեցին Հովհաննեսին և նրա սերունդներին: Այդ պահից սկսած՝ Աջապահյան ընտանիքը դարձավ Հայ եկեղեցու ամենաարժեքավոր խորհրդանիշների պահապանը և խորապես ինտեգրվեց Սիսի՝ Կիլիկյան թագավորության մայրաքաղաքի և Հայ կաթողիկոսության նոր նստավայրի հոգևոր կյանքին:
Աջապահյան տոհմի մի քանի անդամներ հետագայում դարձան կաթողիկոսներ, որոնց թվում էին Ղուկաս I-ը, Միքայել I-ը և Կիրակոս I-ը՝ գերազանց ծառայելով թե՛ մարտահրավերների, թե՛ նորացման ժամանակներում: Նրանց առաջնորդությունը նպաստեց հայ քրիստոնեական ինքնության պահպանմանը՝ քաղաքական մասնատման, արտաքին ճնշման, քայքայման և հայկական պետականության վերջնական ոչնչացման պայմաններում:

Ցավոք, ընտանիքի ճակատագիրը մռայլ շրջադարձ ունեցավ 1915 թվականի Հայոց ցեղասպանության ժամանակ, երբ նրա անդամների մեծ մասը դաժանորեն նահատակվեց: Կենդանի մնացած սերունդները ստիպված եղան աքսորվել, շատերը վերաբնակեցվել ներկայիս Շիրակի մարզում։

Թարգմանությունը՝ Սամվել Մինասյանի

Ամենից շատ դիտված

13:40 Ազատ աշխարհի բուհերի դռները փակվում են Աննա Հակոբյանի առաջ 
15:35 Կարելի է «սուտ խոսելը նորաձև չէ» արշավ սկսել, որ Պապոյանի նման գործիչները չտարածվեն Հայաստանում
13:35 Ուժգին երկրաշարժ՝ Թուրքիայում
19:20 Եկատերինբուրգում սպանված ադրբեջանցիները Գուրգեն Մարգարյանին կացնահարած Ռամիլ Սաֆարովի զարմիկներն են
16:20 Եթե պարզվի, որ կա քաղաքական դրդապատճառ, ես կկանգնեմ եկեղեցու կողքին. Սարիկ Մինասյան
23:57 Մինչև չամուսնանաս ու քահանա չդառնաս, շները քեզ եղբայր. Ռուբեն Մխիթարյան
22:59 Քարտեզը թափահարելով և փառաբանելով՝ Դուք Ցեղասպանությունն ու բոլշևիկյան էքսպանսիան եք փառաբանում. գիտնականը՝ Փաշինյանին
23:02 Ողբերգական ավտովթար՝ Կոտայքի մարզում․ BMW X3-ը մի քանի պտույտ շրջվել ու հայտնվել է դաշտում. 3 զոհերի մարմինները հայտնաբերվել են մեքենայից դուրս․ shamshyam.com
11:59  Ըստ ռուս եկեղեցու` մեղավորը կանայք են, ոչ թե գարեջուրն ու հեռուստացույցը
21:56 Եկատերինբուրգում ձերբակալվել է տեղի ադրբեջանական համայնքի ղեկավարը