Երևան +19°
copy image url
Մշակույթ 1 տարի առաջ - 20:20 15-01-2023

Մեզ մնում է ասել. «Հանգչի՛ր խաղաղությամբ»

Երկարատև հիվանդությունից հետո, 84 տարեկանում մահացել է վրացի դերասան, երգիչ, սցենարիստ, պրոդյուսեր, կոմպոզիտոր Վախթանգ Կիկաբիձեն։

Տաղանդավոր ու խարիզմատիկ դերասանն այս աշխարհը լքեց սիրված, գնահատված ու լիուլի մեծարված։



Թբիլիսիում ծնված, այնուհետև Թբիլիսի համալսարանը, ապա նաև Օտար լեզուների ինստիտուտը ավարտած Կիկաբիձեին կինոյում բախտը լիաժեք ժպտաց երկու անգամ։ Երկու անգամն էլ այդ ժպիտը նրան պարգևեց իր տաղանդավորագույն հայրենակիցը` Գեորգի Դանելիան։ Առաջինը` 1969-ին «Մի վշտանա», իսկ երկրորդը` 1977-ին նկարահանված «Միմինո» ֆիլմերով։ Նա որպես կինոդերասան փայլեց հենց այս երկու ֆիլմում։ Հետո եղան նաև այլ կինոնախագծեր, որտեղ Կիկաբիձեն հանդես եկավ և՛ որպես դերասան, և՛ որպես ռեժիսոր, սակայն դրանք երբեք չկարողացան հասնել նախորդների հաջողությանն ու փառքին։
Վախթանգ Կիկաբիձեն կինոյից բացի, զուգահեռ զբաղվում էր նաև էստրադայով։ Խորհրդային շրջանում նա ուներ բազմաթիվ հիթային կատարումներ, սակայն արդարության համար նշենք, որ երգչի նրա հաջողված կարիերան նույնպես պարտական էր «Միմինո» և «Մի վշտանա» ֆիլմերին։



Հետխորհրդային տարիներին վրաց դերասանի մասին տեղեկանում էինք հիմնականում նրա համերգային ծրագրերից, հեռուստատեսային հաղորդումներից, տարբեր հարցազրույցներից։ ԽՍՀՄ-ի փլուզման հետ, կարելի է ասել, ավարտվեց նաև Կիկաբիձեի կինոկարիերան, սակայն` ո՛չ դափնիները։ Ռուսաստանից, Ուկրաինայից, Վրաստանից շնորհվող անթիվ անհամար շքանշաններին ու պարգևներին գումարվեց նաև Մոսկվայի «Աստղերի հրապարակում» բացված նրա աստղը։
Հայ հանդիսատեսը Կիկաբիձեին հայ բեմում վերջին անգամ տեսավ 2014-ին, երբ դերասանը համերգային ծրագրով նշում էր իր 75-ամյա հոբելյանը։

Հետո կրկին լռություն... ու նոր ակտիվություն նկատվեց Վախթանգ Կիկաբիձեի անվան շուրջ վերջին երկու տարիներին։ Այս անգամ ակտիվությունը բացարձակ մշակութային չէր։ Դերասանն իր ողջ հնարավորություններով լծվել էր պաշտպանելու Ուկաինային և քննադատելու Ռուսաստանին` երկու երկրների միջև ընթացող պատերազմի առիթով։



Բարոյակա՞ն քայլ էր արդյոք սա մշակույթի գործչի կողմից։ Միգուցե այո, սակայն նույն այդ բարոյականությունը կասկածի տակ է հայտնվում այն պահից, երբ դա գործում է տեղ-տեղ, ժամանակ առ ժամանակ, ազգություն առ ազգություն...
Նախկինում վրացի այս դերասանն իր բոլոր հարցազրույցներում առիթը բաց չէր թողնում հայտարարելու, որ Մհեր Մկրտչյանին սիրում էր հարազատի պես, ծննդավայրի մասին խոսելիս պարտադիր նշում էր, որ իր տունը Փարաջանովի տան կողքին էր, իսկ հայ ժողովրդին իր «ախպերն» էր համարում, սակայն նրա այս «մեծ սերը», բարոյականությունը, ազնվությունն ու արդարամտոիթյունը, չգիտես ինչու, ոչ մի կերպ չարտահայտվեցին Արցախյան 44 օրյա պատերազմի ժամանակ։

Բարոյակա՞ն մարդ էր արդյոք հանգուցյալը... չգիտե՛մ։ Սակայն, հաստատ, շնորհալի էր։ Նա մեր պատանեկության և երիտասարդության տարիների երկու ամենալուսավոր ֆիլմերի հերոսն էր, «Չիտո-գրիտո» երգի հրաշալի կատարողը և իր ազգի հպարտությունը։
Մեզ մնում է ասել. «Հանգչի՛ր խաղաղությամբ»։

Նաիրա Եղիազարյան