Ի՞նչ զարգացումներ են հաջորդելու ՀԱԿՊ-ից Հայաստանի դուրս գալուն
copy image url

Ի՞նչ զարգացումներ են հաջորդելու ՀԱԿՊ-ից Հայաստանի դուրս գալուն

Ներքին 1 տարի առաջ - 14:50 07-03-2024
«Ռուսաստանը կարող է վերանայել իր հարաբերությունները Հայաստանի հետ», օրերս Թուրքիայի Անթալիա քաղաքում տեղի ունեցած դիվանագիտական ժողովի արդյունքներով անցկացված ասուլիսին հայտարարեց ՌԴ արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովը։

Լավրովի հայտարարությունը կարելի է ընկալել, որպես Մոսկվայի նախազգուշացում Երևանին։

Լավրովը հիշեցրեց, որ պաշտոնական Երևանը համաձայնություն չի տվել տեղակայելու ՀԱՊԿ դիտորդական առաքելությունը հայ-ադրբեջանական սահմանագոտում՝ հիմնավորելով, որ ՀԱՊԿ-ը չի դատապարտել պաշտոնական Բաքվի գործողությունները։ «Մինչդեռ դրանից անմիջապես հետո Երևանը թույլատրեց ԵՄ առաքելության տեղակայումն՝ այն դեպքում, երբ Եվրոպական միությունը նույնպես չի դատապարտել Ադրբեջանին», ընդգծեց ռուս նախարարը, որի խոսքով՝ ելնելով ՀՀ իշխանությունների այդօրինակ պահվածքից, հայ-ռուսական հարաբերությունների լայն շրջանակ ենթակա է վերանայման։

Ըստ ամենայնի, ՌԴ ԱԳՆ ղեկավարի այս խոսույթը պայմանավորված է ՀԱՊԿ-ի անդամակցության «սառեցման» մասին Հայաստանի վարչապետի և այլ բարձրաստիճան պաշտոնյաների հայտարարություններով։ Փաստորեն, եթե Հայաստանը սառեցնում է ՀԱՊԿ-ին իր մասնակցությունը, ապա Ռուսաստանն էլ իր հերթին, նույն կառույցի շրջանակներում ունեցած իր պարտավորությունները կարող է չկատարել։

Հնարավոր է, որ Հայաստանի նկատմամբ Ռուսաստանի վարած քաղաքականության փոփոխությունները հեռանկարում բերեն Գյումրիում տեղակայված ռուսական ռազմաբազայի կարգավիճակի վերանայմանը, ինչպես նաև անդրադառնան առևտրային հարաբերությունների վրա՝ վատթարացման առումով։
Այլ կերպ ասած, Լավրովի հայտարարությունը կարելի է նաև հասկանալ այսպես՝ «ցանկության դեպքում մի օրվա ընթացքում ռուս-հայկական ընկերական հարաբերությունները կարող են դառնալ թշնամական»։

Մյուս կողմից, ներկա դրությամբ Ռուսաստանը վերահսկում է Հայաստանի իշխանությունների վարքը, որն առայժմ արտահայտվում է ընդամենը հակառուսական խոսույթի տեսքով, բայց եթե Փաշինյանի կառավարությունը փորձի չեղարկել ռազմական ոլորտում առկա հայ-ռուսական համաձայնագրերը, մասնավորապես ՀԱՊԿ-ին անդամակցելու վերաբերյալ փաստաթղթերը, ապա ի կատարումն, օրինակ, ՀԱՊԿ կանոնադրության 20-րդ կետի պահանջների, «եթե կազմակերպության անդամ-պետությունը չի կատարում կազմակերպության Խորհրդի և այլ մարմինների որոշումները, ապա Խորհուրդը կարող է դադարեցնել տվյալ պետության մասնակցությունը Կազմակերպության գործունեությանը։ Անդամ-պետության կողմից Խորհրդի և այլ մարմինների որոշումներըի չկատարումը հետագայում շարունակելու դեպքում Խորհուրդը կարող է ընդունել որոշում Կազմակերպությունից այդ պետության հեռացման մասին»։

Այս դեպքում Հայաստանը կմնա մեն-մենակ ադրբեջանա-թուրքական տանդեմի առջև՝ փաստացի ազատելով Ռուսաստանին իր դաշնակցային պարտականությունների կատարման բեռից և, այդպիսով, լիուլի ճաշակելով անխուսափելի թուրքացման պտուղները։

Տիգրան Աթանեսյան