«Գրիր, գրիր, որ ես դրանցից ոչ մեկին չեմ հավատում, իրենց պահվածքն արդարացնող ոչ մի պատճառ չկա»։
Զրուցում եմ զոհված ազգականի գերեզման այցելած ստեփանակերտցի տիկնոջ հետ։ Նա երկար տարիներ աշխատել է Արցախի պետական հիմնարկներից մեկում։ Գործի բերումով տեղյակ էր անցուդարձից, նաև արցախյան փոքրիկ միջավայրն էր միմյանց մասին լավ տեղեկացված լինելը դարձրել հնարավոր։
«Մենք Արցախում տարիներ շարունակ ապրել ենք, ինչպես ասում են, գլուխներս կախ, ոչ մի բանի չենք առարկել․․․ Այնինչ, խոսելու շատ բան կար։ Մենք հո կու՞յր չենք, չէի՞նք տեսնում, թե ով է ում հովանավորում, ով ինչպես է աշխատում, ով ինչ միջոցներով է հարստացել․․․ Լռել ենք, որովհետև աշխատանքից զրկվելու վտանգ կար, և այդ դեպքում ամիսներով, եթե ոչ տարիներով, կմնայինք առանց ապրուստի տարրական միջոցների», ասում է կինը։
Դառնացած է կյանքից։ Շրջափակման ամիսներին նա էլ, բոլորի կամ գրեթե բոլորի նման, տառապում էր․ ընտանիքի ապագայով ինչքան էլ մտածեր՝ լավ ելք չէր տեսնում։ Բայց ինքն իր կողմից դժգոհություն չի հայտնել, լուռ ու մունջ գիշեր-ցերեկ հերթ է կանգնել, մի կտոր հաց տուն հասցրել։ Ամեն ինչի համաձայն էր, միայն թե մնար իր Արցախում։
«Մեկն սկսեց խոսել պայքարելուց։ Բոլորս հավատացինք, որովհետև մինչ այդ ոչ ոք նման բառեր մեզ չէր ասել։ Ինչքան էլ անհավանական, բայց ուզում էինք հուսալ, որ իսկապես միասնաբար կհաղթահարենք այդ ահավոր վիճակը։ Նախկինում ո՞վ է մեր մեծամեծերից խոսել պայքարելու մասին։ Ոչ մի պաշտոնյա մեզ հետ հաշվի չէր նստում, տաքուկ անկյուններում հարմար կյանք էին վայելում․․․ Հիմա էլ, երբ գաղթել ենք Հայաստան, լուրերից լսել եմ, որ պետնախարար են փոխել, այսինքն էս նեղ պահին էլի պաշտոններ են բաժանում միմյանց։
Պատգամավորներ ունենք, նրանք էլ ասում են, որ ոչ մեկի հրամանով չի կարող Ազգային ժողովը լուծարվել։ Լավ, դե եթե գործում եք՝ ինչու՞ տեղահանվածներիս հարցերով չեք զբաղվում։ Ո՞րն է խորհրդարան կամ նախարարներ ունենալու իմաստը։ Ինչու՞ ենք սպասում Փաշինյանի կողմից շպրտված կոպեկներին, ինչու՞ չեք զբաղվում արցախցիներին աշխատանքով ապահովելու հարցով։ Մենք այստեղ մուրացկան ենք դարձել, բայց իմ լսելով՝ այդ նույն «հասարակական հիմունքներով» աշխատող նախարարները, չգիտես ինչպես, բայց վարձատրվում են։ Ինչի՞ համար, ո՞րն է նրանց աշխատանքը, որ դեռ մի բան էլ վարձատրվեն», վրդովված խոսում է տեղահանված կինը՝ այդպես էլ չգտնելով իրեն ու բազմահազար հայրենակիցներին հուզող հարցերի պատասխանները։
Տիգրան Աթանեսյան