Եկավ ոնց որ գարնանային որոտ, այսպես գալիս են միայն իսկական գրողները․ Ակսել Բակունցի 125-ամյակն է
Մշակույթ
10 ամիս առաջ - 20:45 13-06-2024
«Կոմիտասի երգերի և Սարյանի գույների մասին խոսում են ինչպես հրաշքի մասին, որն անհնարին է արտահայտել խոսքերով: Բայց մենք ունենք մի գրող, որի խոսքը երգում է կոմիտասաբար և փայլում սարյանական կտավների բոլոր գույներով: Այդ Բակունցն է, մեր Ակսել Բակունցը»,-այսպես է բնութագրել Սյունյաց աշխարհի խոհուն զավակին Ավետիք Իսահակյանը:
Այսօր մթնաձորյան աշխարհի առասպելի արարչի՝ Ակսել Բակունցի ծննդյան 125-ամյակն է։
Ռուբեն Զարյանն իր հուշերում պատմում է, որ առհասարակ քիչ էր պատահում՝ Բակունցը մասնակցեր գրական հավաքույթներին, գրեթե չէր խառնվում վեճերին, պահում էր իրեն այնպես, որ հետը չէին վիճում: Հազարից մեկ էր միջամտում վեճ-զրույցներին, իսկ միջամտելիս էլ մեծ մասամբ նրա ասածը գրչակից ըկերներն ընդունում էին իբրև վերջնական խոսք:
Հատկապես հետաքրքվում էր երիտասարդությամբ․
- Երիտասարդությունը մեր ապագան է: Մենք լավ պիտի իմանանք, թե նա ինչպիսին է: Երիտասարդության նկատմամբ անտարբեր մնալ նշանակում է անտարբեր լինել քո իսկ վաղվա օրվա հանդեպ:
Մեծ բարեկամներ էին Ակսել Բակունցն ու Եղիշե Չարենցը: Նրանց բարեկամությունը շատ էր հիշեցնում Հովհաննես Թումանյանի և Ղազարոս Աղայանի բարեկամությունը:
Նրանց բարեկամությունն սկսվեց ծանոթության րոպեից և տևեց մինչև վերջ, որն ունեցավ տասը-տասնմեկ տարվա կյանք, բովանդակալից, լեցուն, վճռական տարիներ, տարիներ բեղմնավոր տքնության և ստեղծագործական վերելքի:
-Որտեղի՞ց եկավ մեր Ակսելը,-ասում էր Չարենցը,-դու տես՝ կարճ ժամանակվա ընթացքում ինչ դառավ: Եկավ ոնց որ գարնանային որոտ: Այսպես գալիս են միայն իսկական գրողները՝ անսպաելի ու հանկարծական… Ակսելը մեծ երևույթ է:
Իր հերթին Բակունցը բարձր էր գնահատում Չարենցի տաղանդը, նրա գիրն ու գրականությունը, երբ կարդում էր պարբերական մամուլում ժամանակակից բանաստեղծների «ստիխները», ուսերը վեր էր քաշում.
-Չարենցից հետո ի՞նչ բանաստեղծություն:
Ես չեմ հիշում, որ նրանք մեկմեկու ներկայությամբ իրար գովեին: Բակունցն առհասարակ սովորություն չուներ կարդալ իր ձեռագիր գործերը, հակառակ Չարենցի: Երբ Չարենցը կարդում էր իր անտիպները, Ակսելը կեպին քաշում աչքերին և ուշադրությամբ լսում էր: Երբ վերջանում էր ընթերցումը, Բակունցը բարձրացնում էր կեպին, մի ծխախոտ էր վառում ու դժվար չէր նրա աչքերում նկատել հիացմունք ու ուրախություն: Չարենցը կարդում էր «Դեպի լյառն Մասիս» անտիպ գործը: Երբ վերջացրեց, Բակունցը խնդրեց:
-Տուր, մի անգամ էլ ես կարդամ:
Կարդաց մտքում և վերջացրեց խորը հառաչանքով:
— Դա՜…-այս եղավ նրա ամենաբարձր գնահատականը:
Այսօր մթնաձորյան աշխարհի առասպելի արարչի՝ Ակսել Բակունցի ծննդյան 125-ամյակն է։
Ռուբեն Զարյանն իր հուշերում պատմում է, որ առհասարակ քիչ էր պատահում՝ Բակունցը մասնակցեր գրական հավաքույթներին, գրեթե չէր խառնվում վեճերին, պահում էր իրեն այնպես, որ հետը չէին վիճում: Հազարից մեկ էր միջամտում վեճ-զրույցներին, իսկ միջամտելիս էլ մեծ մասամբ նրա ասածը գրչակից ըկերներն ընդունում էին իբրև վերջնական խոսք:
Հատկապես հետաքրքվում էր երիտասարդությամբ․
- Երիտասարդությունը մեր ապագան է: Մենք լավ պիտի իմանանք, թե նա ինչպիսին է: Երիտասարդության նկատմամբ անտարբեր մնալ նշանակում է անտարբեր լինել քո իսկ վաղվա օրվա հանդեպ:
Մեծ բարեկամներ էին Ակսել Բակունցն ու Եղիշե Չարենցը: Նրանց բարեկամությունը շատ էր հիշեցնում Հովհաննես Թումանյանի և Ղազարոս Աղայանի բարեկամությունը:
Նրանց բարեկամությունն սկսվեց ծանոթության րոպեից և տևեց մինչև վերջ, որն ունեցավ տասը-տասնմեկ տարվա կյանք, բովանդակալից, լեցուն, վճռական տարիներ, տարիներ բեղմնավոր տքնության և ստեղծագործական վերելքի:
-Որտեղի՞ց եկավ մեր Ակսելը,-ասում էր Չարենցը,-դու տես՝ կարճ ժամանակվա ընթացքում ինչ դառավ: Եկավ ոնց որ գարնանային որոտ: Այսպես գալիս են միայն իսկական գրողները՝ անսպաելի ու հանկարծական… Ակսելը մեծ երևույթ է:
Իր հերթին Բակունցը բարձր էր գնահատում Չարենցի տաղանդը, նրա գիրն ու գրականությունը, երբ կարդում էր պարբերական մամուլում ժամանակակից բանաստեղծների «ստիխները», ուսերը վեր էր քաշում.
-Չարենցից հետո ի՞նչ բանաստեղծություն:
Ես չեմ հիշում, որ նրանք մեկմեկու ներկայությամբ իրար գովեին: Բակունցն առհասարակ սովորություն չուներ կարդալ իր ձեռագիր գործերը, հակառակ Չարենցի: Երբ Չարենցը կարդում էր իր անտիպները, Ակսելը կեպին քաշում աչքերին և ուշադրությամբ լսում էր: Երբ վերջանում էր ընթերցումը, Բակունցը բարձրացնում էր կեպին, մի ծխախոտ էր վառում ու դժվար չէր նրա աչքերում նկատել հիացմունք ու ուրախություն: Չարենցը կարդում էր «Դեպի լյառն Մասիս» անտիպ գործը: Երբ վերջացրեց, Բակունցը խնդրեց:
-Տուր, մի անգամ էլ ես կարդամ:
Կարդաց մտքում և վերջացրեց խորը հառաչանքով:
— Դա՜…-այս եղավ նրա ամենաբարձր գնահատականը:
Ամենից շատ դիտված
21:14 Դերասան Լևոն Մկրտչյանի հարսանիքն է. ներկա է նաև Աշոտ Փաշինյանը
23:27 Աշոտիկը «տաշի» է գոռում, Փաշինյանի դուստրն ու աներձագը՝ պարը վայելում. ինչպես է անցնում Լևոն Մկրտչյանի հարսանիքը
16:37 Ինչպե՞ս կարող է ռաբիզ լսելու համար հավաքվել բազմահազարանոց հանդիսատես, այն էլ Ապրիլի 24-ի նախաշեմին
14:07 3.5 մլն դրամ` ճաշի կտրոն. մի գնացեք հարկադիր խուզի. Հրայր Կամենդատյան
13:35 Հատուկ և բացառիկ առաջարկներ Ակբա Լիզինգի կողմից
11:56 Դինամոյի թրքահպատակ նախագահի ցուցումով Արցախի դրոշը հեռացվել է. փաստաբան
17:08 Հայաստանը վերածվել է 90-ականների բեսպրեդելի. Ոստիկանությունը փաստացի գոյություն չունի. ակտիվիստ
14:47 Ինչպես Հիսուսը խաչվեց, բայց հարություն առավ, այնպես էլ Արցախը հարություն կառնի
13:00 Քանի էս ընդդիմությունն է, Նիկոլը 2026-ին էլ կընտրվի. հարցում Գյումրիում
11:46 «Փող ուտելն» ինձ համար կարմիր գիծ է, դա նշանակում է դավաճանել ժողովրդին․ Շենգավիթի թաղապետ
Ձեզ գուցե հետաքրքրի
հետադարձ կապ
սոց․ ցանցեր
Կայքում հրապարակված նյութերը պարտադիր չէ, որ արտահայտեն oragir.news-ի խմբագրության տեսակետը: