Պարտության տանող ուղին. Փաշինյանն ատո՞ւմ է բանվորներին 
copy image url

Պարտության տանող ուղին. Փաշինյանն ատո՞ւմ է բանվորներին 

Միտք Ներքին 1 ամիս առաջ - 09:00 09-05-2025
«Համբալ» բառը արաբական ծագում ունի, բանվորական աշխատանք կատարողին արաբերեն ասում էին «համբալ»։ Կաստայական բաժանումներով այս աշխատանքը կատարողը ամենաստորին կաստայի ներկայացուցիչն է համարվել միջնադարում։ Համբալ լինելը նվաստացուցիչ էր բարձր կաստաների տեսանկյունից։ Բառը հայերեն է ներթափանցել, ենթադրաբար, միջնադարում, արաբական կայսրության ժամանակաշրջանում, երբ Հայաստանը արաբական մշակութային, քաղաքական ազդեցության տակ էր։ Չնայած՝ կաստայական բաժանումներ վաղուց չկան, իսկ հավասարությունը բարձրագույն արժեք է, սակայն «համբալը» դեռ ընկալվում է որպես նվաստացուցիչ, վիրավորական։

Մայիսի 7-ին ԱԺ-Կառավարություն հարցուպատասխանի ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանն ընդդիմադիր գործընկերներից մեկի հետ լեզվակռվի մեջ մտնելով, նրան վիրավորել է, ասելով. «Գնա, վե՛ր ընգի տեղդ, համբալի մեկը, համբալի մեկը»։

Ի՞նչ հետևանք կունենա երկրի ղեկավարի այս վարքը։ Արդյո՞ք Փաշինյանն ատում կամ արհամարհում է բանվորական աշխատանք կատարողին։

Կիրթ, դաստիարակված մարդը փորձում է ձեռնպահ մնալ հասարակական վայրում վիրավորական խոսքեր ասելուց, քանի որ նա բոլոր ժամանակներում օրինակելի հասարակական դիրք է գրավել, մարդիկ նրանից օրինակ են վերցրել։ Հատկապես խոցելի են երեխաները, դեռահասները, որոնք վատ բառերն ընդօրինակում են՝ առանց հասկանալու։

Բարձր պաշտոն զբաղեցնողին ընդօրինակում են ինքաբերաբար, քանի որ նա թելադրում է օրենքներ, կանոններ, բարքեր, նրա խոսքն ընկալվում է որպես նորմալ։ Իսկ երբ վիրավորական խոսքեր է կիրառում բարձրագույն պաշտոնյան, ապա մյուս պաշտոնյաները նույնկերպ կարող են վարվել ժողովրդի հետ, մարդկանց արժանապատվությունը վիրավորելը համարվի նորմալ։

Քաղաքացին նույնպես փորձում է ձեռնպահ մնալ հասարակական վայրում հակահասարակական վարք դրսևորելուց։ Դրանք կանխելու համար օրենքներ կան։

Ի վերջո՝ ժողովրդավարական արժեքներով պահանջվում է դիմացինին վերաբերվել հավասարապես, քանի որ հավասարությունը բարձրագույն արժեք է։ Միջնադարում ծանր բանվորական աշխատանքը նվաստացուցիչ էր, այն կատարողներն անկիրթ էին, հարգանքի արժանի չէին։ Քաղքենիա-ժողովրդավարական վերափոխումներից հետո վերաբերմունքն արմատապես փոխվել է։ Ներկայումս բանվորական աշխատանք կատարողները կիրթ են, կրթական մակարդակով երբեմն չեն զիջում պաշտոնյաներին։ Կաստայական բաժանում չկա, որևէ աշխատանք նվաստացուցիչ չի համարվում։ Բոլորն, այդ թվում՝ բանվորը, հարկատու են։ Իսկ Փաշինյանի բնորոշմամբ՝ հարկատուն հերոս է։

Կարճ ասած՝ դիմացինին «համբալ» որակելը վայել չէ կիրթ, դաստիարակված, քաղաքացիական, ժողովրդավարական արժեքներով, օրենքներով, բարքերով առաջնորդվող բարձր դիրք, պաշտոն զբաղեցնողին։

Իսկ եթե պարզվի, որ Փաշինյանն ատում, արհամարհում է բանվորական աշխատանք կատարողին, այսինքն՝ «համբալ» բառը վիրավորական շեշտադրմամբ կիրառելով, ցույց է տալիս ատելություն ու արհմարհանք բանվորների նկատմամբ, ապա բանվորները դրանից, հավաբանար՝ կվիրավորվեն ու նրան ձայն չեն տա ընտրություններում։ Ձայն չեն տա նաև կիրթ, դաստիարակված մարդիկ, որոնք հասարակական վայրում նման վիրավորական բառեր չեն կիրառում։ Հավասարության ջատագովերը նույնպես չեն ընտրի, քանի որ հասարակությունը չեն բաժանում կաստաների, տեսակների, դասակարգերի։ Արդյունքում Փաշինյանի 11 տոկոս վարկանիշն էապես կընկնի։ Հետևապես՝ եթե նա գիտակցաբար է կիրառել «համբալ» բառը որպես վիրավորանք, նշանակում է՝ գիտակցաբար նվազեցնում է իր վարկանիշն ու գնում պարտության։

Թաթուլ Մկրտչյան

Ամենից շատ դիտված

12:30 Փաշինյանն էլ, Ալեն Սիմոնյանն էլ, կառավարության անդամներն էլ չեն հետևում Սահմանադրության պահանջներին. հարցում
11:42 Վեր են ընկնում, ձեռ ու ոտ կոտրում, խայտառակ վիճակ ա. ալավերդցի
15:07 ՀՀ-ում «անցանկալի անձանց» ցուցակը կազմվում է Անկարայում. քաղաքագետ
11:26 Արամ Սարգսյանի կուսակիցը օրվա հացը աշխատող շինարարներին խաբում, քցում է. Չախոյան
14:21 Այդ տխմարները ձերբակալվել են իրենց ախմախ խելքի պատճառով․ Զարեհ Սինանյանի հայրը՝ Բաքվում հայ գերիների մասին
18:28 Շիրակի մարզում հայտնաբերվել է վթարված Mercedes-ը, որը փորձում էին դեպքի վայրից հեռացնել․ կա 7 վիրավոր 
19:56 Իրավապահները առևանգված օտարերկրացու մարմինը հայտնաբերել են Հրազդանի նախկին «Գայի պոստ»-ի հետնամասում
13:39 Փաշինյանը ոչ առաջին, ոչ էլ վերջին ավտոկրատ բռնակալն է, ով մնացել է իր սկսած խաղի փլատակների տակ. Մարտիրոսյան
15:42 Թուրքերը և ադրբեջանցիները ուղղորդում են հայաստանյան «իշխանությանը», որ ռուսական բազան դուրս բերվի Հայաստանից
14:51 Եկեղեցու և բարերարների այս «պոռթկումը» պատմական Հայաստանի վկայությունն է, որից մենք փորձում ենք ձերբազատվել. Թորոսյան

Ձեզ գուցե հետաքրքրի