Ուզբեկստանը վերադառնում է թյուրքական ինքնությանը
copy image url

Ուզբեկստանը վերադառնում է թյուրքական ինքնությանը

Արտաքին 4 ամիս առաջ - 20:57 06-02-2025
Թյուրքական պետությունների միջև համագործակցությունը նոր թափ է ստանում։ Վերջին տարիներին Թուրքիա-Ադրբեջան-Ուզբեկստան եռակողմ ֆորմատի ձևավորումը խոսում է տարածաշրջանային նոր ռազմավարական ծրագրերի մասին, որոնք միտված են տնտեսական, էներգետիկ և տրանսպորտային ոլորտներում համագործակցության ամրապնդմանը։

Թուրքիան, Ադրբեջանն ու Ուզբեկստանը հայտնվել են ընդհանուր քաղաքական և տնտեսական հետաքրքրությունների առանցքում, որոնք պայմանավորված են մի շարք գործոններով՝

Նախ Ադրբեջանը ունի հսկայական անվտանգային կախվածություն Թուրքիայից։ Արցախյան 44-օրյա պատերազմից հետո Ադրբեջանն ավելի սերտ ռազմավարական հարաբերություններ հաստատեց Թուրքիայի հետ։ Բաքուն Անկարային դիտարկում է որպես իր գլխավոր ռազմական և քաղաքական դաշնակիցը։ Այս ֆորմատն Ադրբեջանին թույլ է տալիս ամրապնդել անվտանգային կապերը՝ միաժամանակ ապահովելով տնտեսական զարգացում։

Ուզբեկստանը վերջին տարիներին ինտենսիվորեն խորացնում է կապերը Թուրքիայի հետ։ Թուրքական ազդեցությունը հատկապես ուժեղ է դարձել մշակութային և կրթական ոլորտներում։ Նշանակալի է նաև այն փաստը, որ Ուզբեկստանը սկսել է անցում կատարել թուրքական այբուբենին, ինչը պայմանավորված է մշակութային և լեզվական մոտեցումների փոփոխությամբ։

Այս համագործակցության կարևոր բաղադրիչներից է տարանցիկ կապերի ամրապնդումը՝ Կենտրոնական Ասիան Կովկասի և Թուրքիայի տարածքով Եվրոպայի հետ կապելու նպատակով։ Սա համահունչ է Չինաստանի «Մետաքսի ճանապարհ» նախաձեռնության հետ և տարածաշրջանը դարձնում է էներգետիկ և լոգիստիկ հանգույց։

Օրեր առաջ Անկարայում տեղի ունեցավ 3 երկրների արտաքին գործերի, առևտրի և տրանսպորտի նախարարների հանդիպումը, որի արդյունքներով ստորագրվեց Անկարայի հռչակագիրը։ Այս փաստաթուղթը ռազմավարական բնույթ ունի և ներառում է համագործակցության ամրապնդում հետևյալ ոլորտներում՝

Տնտեսություն՝ համատեղ ներդրումային ծրագրեր և առևտրի ծավալների ընդլայնում։
Էներգետիկա՝ նոր էներգետիկ ուղիների ստեղծում և գործողների արդիականացում։

Տրանսպորտ՝ լոգիստիկ և տրանսպորտային միջանցքների զարգացում, ինչը կնվազեցնի տարանցման ծախսերը և կխթանի տնտեսական կապերը։

Հետևաբար՝ այս նոր եռակողմ համագործակցությունը կարող է փոխել տարածաշրջանային ուժերի հավասարակշռությունը։ Ռուսաստանը և Չինաստանը ուշադիր հետևում են այս գործընթացներին, քանի որ Կենտրոնական Ասիայի և Կովկասի տնտեսական միավորումը կարող է կրճատել Մոսկվայի և Պեկինի ազդեցությունը տարածաշրջանում։

Այս ֆորմատը մեծացնում է Թուրքիայի դերը թյուրքական աշխարհում՝ նրան վերածելով ոչ միայն քաղաքական, այլև տնտեսական կենտրոնի։ Ուզբեկստանի ներգրավմամբ այս համագործակցությունը ստանում է նաև Կենտրոնական Ասիայի երկրների աջակցությունը, ինչը կարող է հիմք դառնալ թյուրքական պետությունների ավելի լայն ինտեգրացիայի համար։

Ք.Ս.

Ամենից շատ դիտված

12:56 Ալավերդիում այսօր հրաժեշտ են տալիս ինքնասպան եղած զինծառայողին
11:25 Ահասարսուռ լուրը կայծակի արագությամբ տարածվեց. ով է Վայքում վրաերթից մահացած 8-ամյա տղան
19:06 Եթե տերտերները ըդքան անմեղ ու սուրբ են, ընչի՞ չեն հակադարձե. գյումրեցի վաճառական
22:00 4 անշարժ գույք, 4.3 մլն ավանդ, 4․6 մլն կանխիկ, 33․8 մլն եկամուտ․ Սրբուհի Գալյանի ունեցվածքը
15:10 Երբ տրանսպորտը 100 դրամ էր, բոլորն էլ վճարում էին․ տուգանելը ճիշտ չէ․ հարցում
17:02 Աբովյանում մայրը զուգարանում ծննդաբերելուց հետո փորձել է սպանել նորածնին․ armlur.am
10:57 Արդշինբանկ, էս ուրիշի վարկերը ինձ մի ուղարկեք․ ազգայնականացնելու են ձեզ, վերջը
18:17 Չնայած Ադրբեջանը ՌԴ-ի օգնությամբ Արցախը գրավեց, Ալիևը գիտի՝ Պուտինը կարող է թիկունքից հարվածել
16:20 Դեղերը պակասում են, գները՝ աճում. դեղատներում վիտամին C և թորած ջուր չկա
23:47 Զելենսկին Ուկրաինայի ուղղափառ եկեղեցու առաջնորդին զրկել է քաղաքացիությունից