Ուզբեկստանը վերադառնում է թյուրքական ինքնությանը
copy image url

Ուզբեկստանը վերադառնում է թյուրքական ինքնությանը

Արտաքին 3 ամիս առաջ - 20:57 06-02-2025
Թյուրքական պետությունների միջև համագործակցությունը նոր թափ է ստանում։ Վերջին տարիներին Թուրքիա-Ադրբեջան-Ուզբեկստան եռակողմ ֆորմատի ձևավորումը խոսում է տարածաշրջանային նոր ռազմավարական ծրագրերի մասին, որոնք միտված են տնտեսական, էներգետիկ և տրանսպորտային ոլորտներում համագործակցության ամրապնդմանը։

Թուրքիան, Ադրբեջանն ու Ուզբեկստանը հայտնվել են ընդհանուր քաղաքական և տնտեսական հետաքրքրությունների առանցքում, որոնք պայմանավորված են մի շարք գործոններով՝

Նախ Ադրբեջանը ունի հսկայական անվտանգային կախվածություն Թուրքիայից։ Արցախյան 44-օրյա պատերազմից հետո Ադրբեջանն ավելի սերտ ռազմավարական հարաբերություններ հաստատեց Թուրքիայի հետ։ Բաքուն Անկարային դիտարկում է որպես իր գլխավոր ռազմական և քաղաքական դաշնակիցը։ Այս ֆորմատն Ադրբեջանին թույլ է տալիս ամրապնդել անվտանգային կապերը՝ միաժամանակ ապահովելով տնտեսական զարգացում։

Ուզբեկստանը վերջին տարիներին ինտենսիվորեն խորացնում է կապերը Թուրքիայի հետ։ Թուրքական ազդեցությունը հատկապես ուժեղ է դարձել մշակութային և կրթական ոլորտներում։ Նշանակալի է նաև այն փաստը, որ Ուզբեկստանը սկսել է անցում կատարել թուրքական այբուբենին, ինչը պայմանավորված է մշակութային և լեզվական մոտեցումների փոփոխությամբ։

Այս համագործակցության կարևոր բաղադրիչներից է տարանցիկ կապերի ամրապնդումը՝ Կենտրոնական Ասիան Կովկասի և Թուրքիայի տարածքով Եվրոպայի հետ կապելու նպատակով։ Սա համահունչ է Չինաստանի «Մետաքսի ճանապարհ» նախաձեռնության հետ և տարածաշրջանը դարձնում է էներգետիկ և լոգիստիկ հանգույց։

Օրեր առաջ Անկարայում տեղի ունեցավ 3 երկրների արտաքին գործերի, առևտրի և տրանսպորտի նախարարների հանդիպումը, որի արդյունքներով ստորագրվեց Անկարայի հռչակագիրը։ Այս փաստաթուղթը ռազմավարական բնույթ ունի և ներառում է համագործակցության ամրապնդում հետևյալ ոլորտներում՝

Տնտեսություն՝ համատեղ ներդրումային ծրագրեր և առևտրի ծավալների ընդլայնում։
Էներգետիկա՝ նոր էներգետիկ ուղիների ստեղծում և գործողների արդիականացում։

Տրանսպորտ՝ լոգիստիկ և տրանսպորտային միջանցքների զարգացում, ինչը կնվազեցնի տարանցման ծախսերը և կխթանի տնտեսական կապերը։

Հետևաբար՝ այս նոր եռակողմ համագործակցությունը կարող է փոխել տարածաշրջանային ուժերի հավասարակշռությունը։ Ռուսաստանը և Չինաստանը ուշադիր հետևում են այս գործընթացներին, քանի որ Կենտրոնական Ասիայի և Կովկասի տնտեսական միավորումը կարող է կրճատել Մոսկվայի և Պեկինի ազդեցությունը տարածաշրջանում։

Այս ֆորմատը մեծացնում է Թուրքիայի դերը թյուրքական աշխարհում՝ նրան վերածելով ոչ միայն քաղաքական, այլև տնտեսական կենտրոնի։ Ուզբեկստանի ներգրավմամբ այս համագործակցությունը ստանում է նաև Կենտրոնական Ասիայի երկրների աջակցությունը, ինչը կարող է հիմք դառնալ թյուրքական պետությունների ավելի լայն ինտեգրացիայի համար։

Ք.Ս.

Ամենից շատ դիտված

00:03 Ձերբակալել են գյումրեցի հետաքննող լրագրող Լիլիթ Աղեկյանին
16:45 Աննա Հակոբյանը դուրս է գալիս միջազգային ասպարեզ․ կրթվելու 30.000 դոլարը չի վճարելու, բայց ծախսեր լինելու են 
14:20 Նման բան չէի տեսել. Բյուրավանի բնակիչները շոկի մեջ են կարկուտի հետևանքներից
15:50 Մաշտոցի պողոտայում քաոս է․ առևտրականների ապրանքը խլած քաղաքապետարանի աշխատակիցը փախել է
16:52 Վարորդական վկայականները դարձրեք էլեկտրոնային, ամեն 10 տարին մեկ չփոխեն, լրացուցիչ ծախս չկատարեն
19:58 Գազալցակայանը տուգանվել է 4 միլիոն 726 հազար դրամի չափով
17:35 Անձնակազմի մեծ մասն ազատման դիմում է գրել․ Պուշկինի դպրոցի պատասխանը՝ տնօրենի հեռացմանը
22:51 Նիկոլը զուգընկերուհու հետ այսօր զբաղված է հանրային գիտակցության «ամլացմամբ»՝ մատուցելով տեղեկատվական «ափիոնի» հերթական չափաբաժինը
19:10 Ինձ 5 մլն տուգանել են, բայց 5 մլն երազում էլ տեսած չկամ, ո՞նց պիտի վճարեմ, տուն էլ չունեմ․ առևտրական
20:15 Կարդինալների կոնկլավն ընտրել է Հռոմի 267-րդ պապին