վերջին լուրեր
Մշակույթ
8 ամիս առաջ - 16:42 03-09-2023
Մարդ ինչքա՜ն պիտի անբան-անասուն լինի, որ ձեռք բարձրացնի այս հրաշալիքների վրա․ Թումանյանի այցը Անի
Ավետիք Իսահակյանն իր հուշերում պատմում է, թե ինչպես են Հովհաննես Թումանյանի հետ եղել Անիում։ 1901 թ․ Թումանյանը Աբասթումանից, որտեղ բուժում էր ստանում, ժամանում է Ալեքսանդրապոլ, որտեղ էլ հանդիպում է Իսահակյանին։
-Անիում դեռ չեմ եղել, բայց շատ եմ ուզում տեսնել, անպատճառ գլուխ բեր էդ բանը, շատ եմ խնդրում,- ասել է Թումանյանը։
Իսահակյանը պատմում է․ «Մի երկու օր անց բանաստեղծ Հովհաննես Կոստանյանի հետ, որն իմ մորաքրոջ որդին էր, ճանապարհ ընկանք դեպի Անի։ Կանգ առանք մեր տանը՝ Ղազարապատում՝ հանգստանալու և մորս տեսնելու։
Օհաննեսը մեր ջրաղացի վարպետին ու գյուղացիներին, որոնք հեքիաթներ և ժողովրդական երգեր գիտցողներ էին, հարցնում էր «Հազարան բլբուլի» մասին, գիտեի՞ն արդյոք, և ուրիշ ֆոլկլորի նյութերի մասին։ Ժամով զրույց էր անում նրանց հետ և լսածները գրում տետրակի մեջ։
Մեր գյուղից մինչև Անի հազիվ 25 կիլոմետր լիներ։ Այցելեցինք Հոռոմոսի նշանավոր վանք, որի նախագավիթը սքանչելի էր։ Հովհ․ Կոստանյանը մեզ նկարեց՝ Աշոտ Ողորմած թագավորի դամբարանի աջ և ձախ կողմերում կանգնած։
Մոտենում ենք Անիի հոյակապ պարիսպներին և բուրգերին․ Օհաննեսը հուզված է, ոչինչ չի ասում, միայն արագացնում է քայլերը, հայացքը շարունակ պարիսպներին։
-Ի՞նչ ես շտապում,- ձայնում եմ ես,- Սմբատ թագավորը դեռ քո գալու մասին լուր չունի։
Օհաննեսը դառնում, խոժոռ նայում է ինձ և լայն քայլեր նետում։
Վերջապես ավագ դռան առաջն էինք․․․
Օհաննեսը կանգնեց և ուղղակի բևեռվեց իր տեղում։ Երկար, լռելյայն նայեց և, գլուխը շարժելով, դարձավ դեպի մեզ։
Արդեն մութն էր, որ հասանք վանահայր վարդապետի բնակարանը, որն այցելողների հյուրանոցն էր միաժամանակ։ Մի սարսափելի ճիչի հետ մթության մեջ պայթեց հրացանը, որի գնդակն ուղղակի անցավ մեր երեքիս առաջով, եթե մի քայլ առաջ լինեինք, ով գիտե ինչ պիտի լիներ մեր վիճակը։
Պարզվեց, որ վանահայրը բացակա է, և ծառան վախենալով, թե եկողները ավազակներ են, դիմել է անտեղի ինքնապաշտպանության։
-Տո՛,- ասաց Օհաննեսը ծառային՝ բերդանկա հրացանը տեսնելով,- մի գյուլով երեք բանաստեղծ պիտի սպանեի՞ր։
-Լավ պրծանք, ըսել է՝ ձեր վերջը չէր եկել,- ամենայն անտարբերությամբ պատասխանեց ծառան։
Անին իր վեհասքանչ ճարտարապետությամբ շատ մեծ տպավորություն թողեց Օհաննեսի վրա։ Երբ մեկնում էինք Անիից և պարիսպներից դուրս էինք արդեն, Օհաննեսը վերջին անգամ նայեց Անիին և ասաց․
-Մարդ ինչքա՜ն պիտի անբան-անասուն լինի, որ ձեռք բարձրացնի այս հրաշալիքների վրա․․․»։
-Անիում դեռ չեմ եղել, բայց շատ եմ ուզում տեսնել, անպատճառ գլուխ բեր էդ բանը, շատ եմ խնդրում,- ասել է Թումանյանը։
Իսահակյանը պատմում է․ «Մի երկու օր անց բանաստեղծ Հովհաննես Կոստանյանի հետ, որն իմ մորաքրոջ որդին էր, ճանապարհ ընկանք դեպի Անի։ Կանգ առանք մեր տանը՝ Ղազարապատում՝ հանգստանալու և մորս տեսնելու։
Օհաննեսը մեր ջրաղացի վարպետին ու գյուղացիներին, որոնք հեքիաթներ և ժողովրդական երգեր գիտցողներ էին, հարցնում էր «Հազարան բլբուլի» մասին, գիտեի՞ն արդյոք, և ուրիշ ֆոլկլորի նյութերի մասին։ Ժամով զրույց էր անում նրանց հետ և լսածները գրում տետրակի մեջ։
Մեր գյուղից մինչև Անի հազիվ 25 կիլոմետր լիներ։ Այցելեցինք Հոռոմոսի նշանավոր վանք, որի նախագավիթը սքանչելի էր։ Հովհ․ Կոստանյանը մեզ նկարեց՝ Աշոտ Ողորմած թագավորի դամբարանի աջ և ձախ կողմերում կանգնած։
Մոտենում ենք Անիի հոյակապ պարիսպներին և բուրգերին․ Օհաննեսը հուզված է, ոչինչ չի ասում, միայն արագացնում է քայլերը, հայացքը շարունակ պարիսպներին։
-Ի՞նչ ես շտապում,- ձայնում եմ ես,- Սմբատ թագավորը դեռ քո գալու մասին լուր չունի։
Օհաննեսը դառնում, խոժոռ նայում է ինձ և լայն քայլեր նետում։
Վերջապես ավագ դռան առաջն էինք․․․
Օհաննեսը կանգնեց և ուղղակի բևեռվեց իր տեղում։ Երկար, լռելյայն նայեց և, գլուխը շարժելով, դարձավ դեպի մեզ։
Արդեն մութն էր, որ հասանք վանահայր վարդապետի բնակարանը, որն այցելողների հյուրանոցն էր միաժամանակ։ Մի սարսափելի ճիչի հետ մթության մեջ պայթեց հրացանը, որի գնդակն ուղղակի անցավ մեր երեքիս առաջով, եթե մի քայլ առաջ լինեինք, ով գիտե ինչ պիտի լիներ մեր վիճակը։
Պարզվեց, որ վանահայրը բացակա է, և ծառան վախենալով, թե եկողները ավազակներ են, դիմել է անտեղի ինքնապաշտպանության։
-Տո՛,- ասաց Օհաննեսը ծառային՝ բերդանկա հրացանը տեսնելով,- մի գյուլով երեք բանաստեղծ պիտի սպանեի՞ր։
-Լավ պրծանք, ըսել է՝ ձեր վերջը չէր եկել,- ամենայն անտարբերությամբ պատասխանեց ծառան։
Անին իր վեհասքանչ ճարտարապետությամբ շատ մեծ տպավորություն թողեց Օհաննեսի վրա։ Երբ մեկնում էինք Անիից և պարիսպներից դուրս էինք արդեն, Օհաննեսը վերջին անգամ նայեց Անիին և ասաց․
-Մարդ ինչքա՜ն պիտի անբան-անասուն լինի, որ ձեռք բարձրացնի այս հրաշալիքների վրա․․․»։
Ամենից շատ դիտված
15:45 Լարված իրավիճակ՝ Թալինի հիվանդանոցի ծննդատանը. 29-ամյա կինը, ով 3 երեխաների մայր է, մահացել է. shamshyan.com
11:37 Արթուր Չախոյանին ծեծել են, ապա բերման ենթարկել․ Մարինա Խաչատրյանը մանրամասներ է հայտնում
17:16 Իրանի նախագահ Ռայիսիին տեղափոխող ուղղաթիռը վթարի է ենթարկվել
12:06 Խափանվել է «թուրքական» կուսակցության հիմնադրումը Հայաստանում. կան ձերբակալվածներ․ հայտարարություն
19:44 Կալանավորվել է Մասիվի զինկոմը. shamshyan.com
10:00 Սրբազան շարժումը արժեբանական առանցքի կարիք կունենա
20:58 Ցնցված ենք Իրանից եկող լուրերով. ՀՀ ԱԳՆ
20:22 Արա՛մ Սարգսյան, մյուսների պես չեմ ասելու քեզ` Սպարապետի քույր, բայց հստակ ասում եմ` ես եղբայր չեմ ուրացել
19:49 Իրանի նախագահի և ԱԳ նախարարի կյանքը վտանգված է
16:16 Ընդդիմադիր պատգամավորների և արվեստագետների մուտքը Կիրանց արգելվել է․ Գառնիկ Դանիելյան
Ձեզ գուցե հետաքրքրի
հետադարձ կապ
սոց․ ցանցեր
Կայքում հրապարակված նյութերը պարտադիր չէ, որ արտահայտեն oragir.news-ի խմբագրության տեսակետը: