copy image url
Միտք Ներքին 1 տարի առաջ - 22:33 13-05-2022

Մտնենք ՆԱՏՕ, քանի դռները բաց են

Ֆինլանդիան ՆԱՏՕ-ին անդամակցելու հայտ է ներկայացնելու մի քանի օրից։ Ինչո՞ւ է Ֆինլանդիան մտնում ՆԱՏՕ (Հյուսիսատլանտյան պամանագրի կազմակերպություն)։ Եվ եթե ՆԱՏՕ-ն բացում է դռները, գուցե Հայաստանը ևս մտնի։

Ֆինն և հայ ժողովուրդների կենսամակարդակը և ազգային զարգացման աստիճանը շատ տարբեր են։ Երկու ժողովուրդները պատմական առումով բախտակից են եղել մի ժամանակ։ Ֆինլանդիան 100 տարի եղել է Ռուսաստանի կազմում։ Անկախացել է 1917-ի դեկտեմբերի 6-ին։ Բռնազաթման տարիներին ռուսերենը պետական 3-րդ լեզուն էր։ Ներկայում 5,6 միլիոն բնակչության 84 հազարը ռուսախոսներ են։ Պահպանվել են ռուսական եկեղեցիներ և հուշարձաններ։

1918-1920 թթ․ ֆինն-ռուսական առաջին պատերազմից հետո Ֆինլանդիան պահպանել է անկախությունը՝ զիջելով մի շարք տարածքներ։ Իսկ 1920-1921 թթ․ Ռուսաստանն ու Թուրքիան ձեռք-ձեռքի տված բռնազավթել են ՀՀ-ն։ Հետադարձ տեսակետ կա, որ Ռուսաստանը չի կարողացել բռնազավթել Ֆինլանդիան, քանի որ այդ կողմերում «թուրք» եղբայր չուներ։

2020 թ․ պատերազմի ժամանակ բոլորն են տեսել, որ ՌԴ-ն և Թուրքիան գործել են միասին-համաձայնեցված։ Նոյեմբերի 9-ից հետո էլ ռուս-թուրք ՊՆ ղեկավարները հայտարարել են Արցախում համատեղ հաջողության մասին։ Այսօր ոչ ոք չի կարծում, որ ՌԴ-ն ՀՀ-ին կպաշտպանի վաղը։ Երևանի փողոցում ցուցարարը թրքացման վտանգ է տեսնում։ Այդ վտանգն իրական է, քանի որ ՀՀ սահմանին ռուսն է կանգնած՝ թուրքի 101-ամյա եղբայրը։

Թուրքիայի, Ադրբեջանի հակահայկական նկրտումները սանձելու, կամ ինչպես ասում են՝ թրքացման վտանգը կանխելու համար ՀՀ-ին պետք է միջազգային, անվտանգային գործընկերություն, որը կարող է ապահովել ՆԱՏՕ-ն։ Ու եթե քաղաքական համայնքն իրականությունից կտրված չէ, ապա առնվազն՝ կքննարկի ՆԱՏՕ-ին անդամակցելու միջոցով ՀՀ բանակի արդիականացման, արտաքին հնարավոր ագրեսիայից պաշտպանվելու և աշխարհի հետ համընթաց զարգանալու կենսական հարցերը։

Եթե ՌԴ-ն պարտվիԱրևմուտքին ու թուլանա, ապա ֆինները, հավանաբար, կուզենանՆԱՏՕ-ի աջակցությամբ ազատագրել իրենց հողերը, որոնք ՌԴ-ի կազմում են հայտնվել ֆինն-ռուսական վերջին պատերազմից հետո՝ 1944 թ․ սեպտեմբերի 19-ի պայմանագրով։ Եթե ՀՀ իշխանությունը շրջահայաց լինի, ապա նույնպես կարող է օգտվել պատմական հնարավորությունից և վերականգնել ազգային-կենսատարածքային իրավունքները, որոնք օտարվել են ապօրինի պայմանագրերով։