Ռուսաստանի հետ երկխոսությունը հեշտ չէր, բայց խոսակցությունը օգտակար էր․ Սթոլթենբերգ

Չորեքշաբթի օրը Ռուսաստանի հետ բանակցությունները հեշտ չէին, բայց տեղի է ունեցել Ուկրաինայի վերաբերյալ մտքերի լուրջ և ուղղակի փոխանակում։ Այս մասին ՆԱՏՕ-Ռուսաստան խորհրդի նիստից հետո կայացած մամուլի ասուլիսում ասել է Հյուսիսատլանտյան դաշինքի գլխավոր քարտուղար Յենս Սթոլթենբերգը։

Նրա խոսքով՝ կողմերը դեռևս զգալի տարաձայնություններ ունեն, և դրանց վերաբերյալ ընդհանուր մոտեցումներ գտնելը բարդ խնդիր է։ Սակայն բանակցություններում շոշափվել են զգայուն հարցեր։ Սթոլթենբերգը դրական ազդանշան է անվանել, որ ՆԱՏՕ-ի բոլոր դաշնակիցները և Ռուսաստանի ներկայացուցիչները նույն սեղանի շուրջ են։

Հունվարի 12-ին Բրյուսելում կայացած հանդիպումը Ռուսաստան-ՆԱՏՕ խորհրդի շրջանակներում առաջին հանդիպումն էր վերջին երկու տարվա ընթացքում։ Բանակցությունները ծրագրվում էին քննարկել «անվտանգության երաշխիքների» վերաբերյալ վերջերս առաջադրված ռուսական պահանջները։ Մոսկվան նախ և առաջ պնդում է, որ ՆԱՏՕ-ի հետագա ընդլայնումը դեպի արևելք չպետք է լինի, և որ նախկին խորհրդային հանրապետություններից երկրները՝ առաջին հերթին Ուկրաինան և Վրաստանը, չպետք է ընդգրկվեն այդ կազմակերպության կազմում։

Չորեքշաբթի օրը կայացած հանդիպումից հետո Յենս Սթոլթենբերգը նշել է, որ իրականությանը բացարձակապես չի համապատասխանում այն պնդումը, թե դաշինքի ընդլայնումը ագրեսիվ քայլ է։

«ՆԱՏՕ-ի անդամները պատրաստ են Ռուսաստանի հետ երկխոսության, բայց նրանք չեն գնա զիջումների իրենց հիմնական սկզբունքներում՝ կապված Եվրոպայում յուրաքանչյուր առանձին երկրի ինքնիշխանության և տարածքային ամբողջականության հետ: ՆԱՏՕ-ի դաշնակիցներն այսօր Ռուսաստանին կոչ են արել դուրս բերել իր բոլոր ուժերը Վրաստանից, Մոլդովայից և Ուկրաինայից: Ռուսաստանը վետոյի իրավունք չունի որոշելու՝ պե՞տք է ընդունել Ուկրաինային ՆԱՏՕ-ի կազմում, թե ոչ»,- ասել է Արևմտյան ռազմաքաղաքական միության ղեկավարը։

Սթոլթենբերգը ևս մեկ անգամ ասել է, որ մերժում է Մոսկվայի պահանջը՝ Կիևին զրկել ՆԱՏՕ-ին անդամակցելու հնարավորություններից և հեռանկարներից։ Պատասխանելով հարցին, թե արդյոք ՆԱՏՕ-ն պատրաստվում է ուժեղացնել Արևելյան Եվրոպայի երկրները, եթե Ռուսաստանը ուժ կիրառի, կազմակերպության ղեկավարն ասել է, որ արևմտյան դաշնակիցները կուսումնասիրեն այդ հարցը։

«Եթե Ռուսաստանը կրկին ուժ կիրառի Ուկրաինայի դեմ և էլ ավելի ներխուժի նրա տարածք, ապա մենք լրջորեն կուսումնասիրենք արևելյան հատվածում մեր ներկայության հետագա ամրապնդումը»,- ասել է Սթոլթենբերգը։ Նա զգուշացրել է, որ Եվրոպայում կա հերթական զինված հակամարտության իրական վտանգ, սակայն «ՆԱՏՕ-ն կանի ամեն ինչ, որպեսզի խուսափի նման սցենարից»։

Նաև, Յենս Սթոլթենբերգի խոսքով՝ ՆԱՏՕ-ն պատրաստ է Մոսկվայի հետ հետագա բանակցություններին այնպիսի հարցերի շուրջ, ինչպիսիք են սպառազինությունների վերահսկումը և հրթիռների տեղակայումը: Ռուսաստանը հավելյալ ժամանակ է խնդրել այդ առաջարկներին արձագանքելու համար, հավելել է ՆԱՏՕ-ի ղեկավարը։

Չորեքշաբթի խորհրդակցությունները տեւել են 4 ժամ։ Սթոլթենբերգից բացի դրանց մասնակցել են դաշինքի 30 պետությունների մշտական ​​ներկայացուցիչներ և ԱՄՆ պետքարտուղարի տեղակալ Վենդի Շերմանը։ Ռուսական պատվիրակությունը գլխավորում էին փոխարտգործնախարար Ալեքսանդր Գրուշկոն և պաշտպանության փոխնախարար Ալեքսանդր Ֆոմինը։

Ռուսաստանը միշտ կտրականապես մերժել է Ուկրաինայի դեմ ագրեսիայի մեղադրանքները։ Արևմտյան երկրների հետ հարաբերությունների ներկայիս սրման ֆոնին, որը կապված է Ուկրաինայի սահմանների մոտ մինչև հարյուր հազար ռուսական զորքերի կենտրոնացման մասին տեղեկատվության հետ, Մոսկվան հայտարարում է, որ Ռուսաստանը չի ծրագրում ներխուժում ուկրաինական տարածք։ Անցյալ տարվա դեկտեմբերին Ռուսաստանի իշխանությունները բացահայտել են իրենց պահանջները Հյուսիսատլանտյան դաշինքի նկատմամբ։ Բացի դեպի արևելք ՆԱՏՕ-ի ընդլայնումը կասեցնելուց՝ նրանք նշում են դաշինքի ուժերի դուրսբերումը Կենտրոնական և Արևելյան Եվրոպայի երկրներից, որոնք միացել են ՆԱՏՕ-ին Սառը պատերազմի ավարտից հետո։