Ուզբեկստանը վերադառնում է թյուրքական ինքնությանը
Արտաքին
1 ամիս առաջ - 20:57 06-02-2025
Թյուրքական պետությունների միջև համագործակցությունը նոր թափ է ստանում։ Վերջին տարիներին Թուրքիա-Ադրբեջան-Ուզբեկստան եռակողմ ֆորմատի ձևավորումը խոսում է տարածաշրջանային նոր ռազմավարական ծրագրերի մասին, որոնք միտված են տնտեսական, էներգետիկ և տրանսպորտային ոլորտներում համագործակցության ամրապնդմանը։
Թուրքիան, Ադրբեջանն ու Ուզբեկստանը հայտնվել են ընդհանուր քաղաքական և տնտեսական հետաքրքրությունների առանցքում, որոնք պայմանավորված են մի շարք գործոններով՝
Նախ Ադրբեջանը ունի հսկայական անվտանգային կախվածություն Թուրքիայից։ Արցախյան 44-օրյա պատերազմից հետո Ադրբեջանն ավելի սերտ ռազմավարական հարաբերություններ հաստատեց Թուրքիայի հետ։ Բաքուն Անկարային դիտարկում է որպես իր գլխավոր ռազմական և քաղաքական դաշնակիցը։ Այս ֆորմատն Ադրբեջանին թույլ է տալիս ամրապնդել անվտանգային կապերը՝ միաժամանակ ապահովելով տնտեսական զարգացում։
Ուզբեկստանը վերջին տարիներին ինտենսիվորեն խորացնում է կապերը Թուրքիայի հետ։ Թուրքական ազդեցությունը հատկապես ուժեղ է դարձել մշակութային և կրթական ոլորտներում։ Նշանակալի է նաև այն փաստը, որ Ուզբեկստանը սկսել է անցում կատարել թուրքական այբուբենին, ինչը պայմանավորված է մշակութային և լեզվական մոտեցումների փոփոխությամբ։
Այս համագործակցության կարևոր բաղադրիչներից է տարանցիկ կապերի ամրապնդումը՝ Կենտրոնական Ասիան Կովկասի և Թուրքիայի տարածքով Եվրոպայի հետ կապելու նպատակով։ Սա համահունչ է Չինաստանի «Մետաքսի ճանապարհ» նախաձեռնության հետ և տարածաշրջանը դարձնում է էներգետիկ և լոգիստիկ հանգույց։
Օրեր առաջ Անկարայում տեղի ունեցավ 3 երկրների արտաքին գործերի, առևտրի և տրանսպորտի նախարարների հանդիպումը, որի արդյունքներով ստորագրվեց Անկարայի հռչակագիրը։ Այս փաստաթուղթը ռազմավարական բնույթ ունի և ներառում է համագործակցության ամրապնդում հետևյալ ոլորտներում՝
Տնտեսություն՝ համատեղ ներդրումային ծրագրեր և առևտրի ծավալների ընդլայնում։
Էներգետիկա՝ նոր էներգետիկ ուղիների ստեղծում և գործողների արդիականացում։
Տրանսպորտ՝ լոգիստիկ և տրանսպորտային միջանցքների զարգացում, ինչը կնվազեցնի տարանցման ծախսերը և կխթանի տնտեսական կապերը։
Հետևաբար՝ այս նոր եռակողմ համագործակցությունը կարող է փոխել տարածաշրջանային ուժերի հավասարակշռությունը։ Ռուսաստանը և Չինաստանը ուշադիր հետևում են այս գործընթացներին, քանի որ Կենտրոնական Ասիայի և Կովկասի տնտեսական միավորումը կարող է կրճատել Մոսկվայի և Պեկինի ազդեցությունը տարածաշրջանում։
Այս ֆորմատը մեծացնում է Թուրքիայի դերը թյուրքական աշխարհում՝ նրան վերածելով ոչ միայն քաղաքական, այլև տնտեսական կենտրոնի։ Ուզբեկստանի ներգրավմամբ այս համագործակցությունը ստանում է նաև Կենտրոնական Ասիայի երկրների աջակցությունը, ինչը կարող է հիմք դառնալ թյուրքական պետությունների ավելի լայն ինտեգրացիայի համար։
Ք.Ս.
Թուրքիան, Ադրբեջանն ու Ուզբեկստանը հայտնվել են ընդհանուր քաղաքական և տնտեսական հետաքրքրությունների առանցքում, որոնք պայմանավորված են մի շարք գործոններով՝
Նախ Ադրբեջանը ունի հսկայական անվտանգային կախվածություն Թուրքիայից։ Արցախյան 44-օրյա պատերազմից հետո Ադրբեջանն ավելի սերտ ռազմավարական հարաբերություններ հաստատեց Թուրքիայի հետ։ Բաքուն Անկարային դիտարկում է որպես իր գլխավոր ռազմական և քաղաքական դաշնակիցը։ Այս ֆորմատն Ադրբեջանին թույլ է տալիս ամրապնդել անվտանգային կապերը՝ միաժամանակ ապահովելով տնտեսական զարգացում։
Ուզբեկստանը վերջին տարիներին ինտենսիվորեն խորացնում է կապերը Թուրքիայի հետ։ Թուրքական ազդեցությունը հատկապես ուժեղ է դարձել մշակութային և կրթական ոլորտներում։ Նշանակալի է նաև այն փաստը, որ Ուզբեկստանը սկսել է անցում կատարել թուրքական այբուբենին, ինչը պայմանավորված է մշակութային և լեզվական մոտեցումների փոփոխությամբ։
Այս համագործակցության կարևոր բաղադրիչներից է տարանցիկ կապերի ամրապնդումը՝ Կենտրոնական Ասիան Կովկասի և Թուրքիայի տարածքով Եվրոպայի հետ կապելու նպատակով։ Սա համահունչ է Չինաստանի «Մետաքսի ճանապարհ» նախաձեռնության հետ և տարածաշրջանը դարձնում է էներգետիկ և լոգիստիկ հանգույց։
Օրեր առաջ Անկարայում տեղի ունեցավ 3 երկրների արտաքին գործերի, առևտրի և տրանսպորտի նախարարների հանդիպումը, որի արդյունքներով ստորագրվեց Անկարայի հռչակագիրը։ Այս փաստաթուղթը ռազմավարական բնույթ ունի և ներառում է համագործակցության ամրապնդում հետևյալ ոլորտներում՝
Տնտեսություն՝ համատեղ ներդրումային ծրագրեր և առևտրի ծավալների ընդլայնում։
Էներգետիկա՝ նոր էներգետիկ ուղիների ստեղծում և գործողների արդիականացում։
Տրանսպորտ՝ լոգիստիկ և տրանսպորտային միջանցքների զարգացում, ինչը կնվազեցնի տարանցման ծախսերը և կխթանի տնտեսական կապերը։
Հետևաբար՝ այս նոր եռակողմ համագործակցությունը կարող է փոխել տարածաշրջանային ուժերի հավասարակշռությունը։ Ռուսաստանը և Չինաստանը ուշադիր հետևում են այս գործընթացներին, քանի որ Կենտրոնական Ասիայի և Կովկասի տնտեսական միավորումը կարող է կրճատել Մոսկվայի և Պեկինի ազդեցությունը տարածաշրջանում։
Այս ֆորմատը մեծացնում է Թուրքիայի դերը թյուրքական աշխարհում՝ նրան վերածելով ոչ միայն քաղաքական, այլև տնտեսական կենտրոնի։ Ուզբեկստանի ներգրավմամբ այս համագործակցությունը ստանում է նաև Կենտրոնական Ասիայի երկրների աջակցությունը, ինչը կարող է հիմք դառնալ թյուրքական պետությունների ավելի լայն ինտեգրացիայի համար։
Ք.Ս.
Ամենից շատ դիտված
11:35 Էլեկտրոնային ծխախոտ օգտագործող երիտասարդների մոտ նոր հիվանդություն է հայտնաբերվել․ RBC
23:25 Մարտի 20-ին լույս չի լինի Երևանի և մարզերի որոշ հասցեներում
07:45 Փաշինյանը հրահանգել է՝ ազատման դիմումներ կգրե՛ք․ Ժողովուրդ
12:50 ՌԴ-ում խորթ հայրն անչափահաս որդուն դաժանորեն ծեծել է՝ վեյփ օգտագործելու համար․ RIA
17:00 Գնացքի տակ ընկած քաղաքացին տեղում մահացել է․ նոր մանրամասներ՝ ողբերգական միջադեպից
12:37 Մի քանի տոննա տորֆով բարձված բեռնատարը Աստվածընկալի ձորի հատվածում մերկասառույցի պատճառով կողաշրջվել է. shamshyan.com
12:43 Հայաստանը 10 օրով բացում է Թուրքիայի հետ սահմանի «Մարգարա» անցակետը
17:42 Civic-ը կեղծ հարցումներով գյումրեցիներին մանիպուլացնում է․ «Ականատես»-ի ահազանգը
09:33 Շատին գյուղով ընթանալիս «ԳԱԶել»-ի դուռը բացվել է և քաղաքացին ընկել է դուրս. նա հոսպիտալացվել է. shamshyan.com
12:22 40 տարի ա՝ մեր տանը նկար կա կախված, ուզում եմ հասկանամ՝ ինչ-որ արժեք ունի՞, թե ոչ. Փաշինյան
Ձեզ գուցե հետաքրքրի
հետադարձ կապ
սոց․ ցանցեր
Կայքում հրապարակված նյութերը պարտադիր չէ, որ արտահայտեն oragir.news-ի խմբագրության տեսակետը: