Ուզբեկստանը վերադառնում է թյուրքական ինքնությանը
Արտաքին
5 ամիս առաջ - 20:57 06-02-2025
Թյուրքական պետությունների միջև համագործակցությունը նոր թափ է ստանում։ Վերջին տարիներին Թուրքիա-Ադրբեջան-Ուզբեկստան եռակողմ ֆորմատի ձևավորումը խոսում է տարածաշրջանային նոր ռազմավարական ծրագրերի մասին, որոնք միտված են տնտեսական, էներգետիկ և տրանսպորտային ոլորտներում համագործակցության ամրապնդմանը։
Թուրքիան, Ադրբեջանն ու Ուզբեկստանը հայտնվել են ընդհանուր քաղաքական և տնտեսական հետաքրքրությունների առանցքում, որոնք պայմանավորված են մի շարք գործոններով՝
Նախ Ադրբեջանը ունի հսկայական անվտանգային կախվածություն Թուրքիայից։ Արցախյան 44-օրյա պատերազմից հետո Ադրբեջանն ավելի սերտ ռազմավարական հարաբերություններ հաստատեց Թուրքիայի հետ։ Բաքուն Անկարային դիտարկում է որպես իր գլխավոր ռազմական և քաղաքական դաշնակիցը։ Այս ֆորմատն Ադրբեջանին թույլ է տալիս ամրապնդել անվտանգային կապերը՝ միաժամանակ ապահովելով տնտեսական զարգացում։
Ուզբեկստանը վերջին տարիներին ինտենսիվորեն խորացնում է կապերը Թուրքիայի հետ։ Թուրքական ազդեցությունը հատկապես ուժեղ է դարձել մշակութային և կրթական ոլորտներում։ Նշանակալի է նաև այն փաստը, որ Ուզբեկստանը սկսել է անցում կատարել թուրքական այբուբենին, ինչը պայմանավորված է մշակութային և լեզվական մոտեցումների փոփոխությամբ։
Այս համագործակցության կարևոր բաղադրիչներից է տարանցիկ կապերի ամրապնդումը՝ Կենտրոնական Ասիան Կովկասի և Թուրքիայի տարածքով Եվրոպայի հետ կապելու նպատակով։ Սա համահունչ է Չինաստանի «Մետաքսի ճանապարհ» նախաձեռնության հետ և տարածաշրջանը դարձնում է էներգետիկ և լոգիստիկ հանգույց։
Օրեր առաջ Անկարայում տեղի ունեցավ 3 երկրների արտաքին գործերի, առևտրի և տրանսպորտի նախարարների հանդիպումը, որի արդյունքներով ստորագրվեց Անկարայի հռչակագիրը։ Այս փաստաթուղթը ռազմավարական բնույթ ունի և ներառում է համագործակցության ամրապնդում հետևյալ ոլորտներում՝
Տնտեսություն՝ համատեղ ներդրումային ծրագրեր և առևտրի ծավալների ընդլայնում։
Էներգետիկա՝ նոր էներգետիկ ուղիների ստեղծում և գործողների արդիականացում։
Տրանսպորտ՝ լոգիստիկ և տրանսպորտային միջանցքների զարգացում, ինչը կնվազեցնի տարանցման ծախսերը և կխթանի տնտեսական կապերը։
Հետևաբար՝ այս նոր եռակողմ համագործակցությունը կարող է փոխել տարածաշրջանային ուժերի հավասարակշռությունը։ Ռուսաստանը և Չինաստանը ուշադիր հետևում են այս գործընթացներին, քանի որ Կենտրոնական Ասիայի և Կովկասի տնտեսական միավորումը կարող է կրճատել Մոսկվայի և Պեկինի ազդեցությունը տարածաշրջանում։
Այս ֆորմատը մեծացնում է Թուրքիայի դերը թյուրքական աշխարհում՝ նրան վերածելով ոչ միայն քաղաքական, այլև տնտեսական կենտրոնի։ Ուզբեկստանի ներգրավմամբ այս համագործակցությունը ստանում է նաև Կենտրոնական Ասիայի երկրների աջակցությունը, ինչը կարող է հիմք դառնալ թյուրքական պետությունների ավելի լայն ինտեգրացիայի համար։
Ք.Ս.
Թուրքիան, Ադրբեջանն ու Ուզբեկստանը հայտնվել են ընդհանուր քաղաքական և տնտեսական հետաքրքրությունների առանցքում, որոնք պայմանավորված են մի շարք գործոններով՝
Նախ Ադրբեջանը ունի հսկայական անվտանգային կախվածություն Թուրքիայից։ Արցախյան 44-օրյա պատերազմից հետո Ադրբեջանն ավելի սերտ ռազմավարական հարաբերություններ հաստատեց Թուրքիայի հետ։ Բաքուն Անկարային դիտարկում է որպես իր գլխավոր ռազմական և քաղաքական դաշնակիցը։ Այս ֆորմատն Ադրբեջանին թույլ է տալիս ամրապնդել անվտանգային կապերը՝ միաժամանակ ապահովելով տնտեսական զարգացում։
Ուզբեկստանը վերջին տարիներին ինտենսիվորեն խորացնում է կապերը Թուրքիայի հետ։ Թուրքական ազդեցությունը հատկապես ուժեղ է դարձել մշակութային և կրթական ոլորտներում։ Նշանակալի է նաև այն փաստը, որ Ուզբեկստանը սկսել է անցում կատարել թուրքական այբուբենին, ինչը պայմանավորված է մշակութային և լեզվական մոտեցումների փոփոխությամբ։
Այս համագործակցության կարևոր բաղադրիչներից է տարանցիկ կապերի ամրապնդումը՝ Կենտրոնական Ասիան Կովկասի և Թուրքիայի տարածքով Եվրոպայի հետ կապելու նպատակով։ Սա համահունչ է Չինաստանի «Մետաքսի ճանապարհ» նախաձեռնության հետ և տարածաշրջանը դարձնում է էներգետիկ և լոգիստիկ հանգույց։
Օրեր առաջ Անկարայում տեղի ունեցավ 3 երկրների արտաքին գործերի, առևտրի և տրանսպորտի նախարարների հանդիպումը, որի արդյունքներով ստորագրվեց Անկարայի հռչակագիրը։ Այս փաստաթուղթը ռազմավարական բնույթ ունի և ներառում է համագործակցության ամրապնդում հետևյալ ոլորտներում՝
Տնտեսություն՝ համատեղ ներդրումային ծրագրեր և առևտրի ծավալների ընդլայնում։
Էներգետիկա՝ նոր էներգետիկ ուղիների ստեղծում և գործողների արդիականացում։
Տրանսպորտ՝ լոգիստիկ և տրանսպորտային միջանցքների զարգացում, ինչը կնվազեցնի տարանցման ծախսերը և կխթանի տնտեսական կապերը։
Հետևաբար՝ այս նոր եռակողմ համագործակցությունը կարող է փոխել տարածաշրջանային ուժերի հավասարակշռությունը։ Ռուսաստանը և Չինաստանը ուշադիր հետևում են այս գործընթացներին, քանի որ Կենտրոնական Ասիայի և Կովկասի տնտեսական միավորումը կարող է կրճատել Մոսկվայի և Պեկինի ազդեցությունը տարածաշրջանում։
Այս ֆորմատը մեծացնում է Թուրքիայի դերը թյուրքական աշխարհում՝ նրան վերածելով ոչ միայն քաղաքական, այլև տնտեսական կենտրոնի։ Ուզբեկստանի ներգրավմամբ այս համագործակցությունը ստանում է նաև Կենտրոնական Ասիայի երկրների աջակցությունը, ինչը կարող է հիմք դառնալ թյուրքական պետությունների ավելի լայն ինտեգրացիայի համար։
Ք.Ս.
Ամենից շատ դիտված
20:00 Օրակարգ․ Փաշինյան-Ալիև պայմանավորվածությունները տեսանելի կլինեն ժամանակի ընթացքում․ Հակոբ Բադալյան
16:21 Երևանում «Զիլ»-ը հարվածել է մոպեդին և մոտ 15 մետր քարշ տվել․ մոպեդավարը հոսպիտալացվել է
13:55 Գիշերը Գյումրիում ծեծկռտուք է եղել. երկու հոգու տեղափոխել են ոստիկանության բաժին
16:05 Չի բացառվում, որ Արցախը նորից հայկական կդառնա
18:33 ԵՊՀ եպիսկոպոս դեկանին նրա ընկեր ռեկտորը ստիպում է ազատման դիմում գրել
21:18 Գյումրիում կալանավորել են 3 անչափաս երեխաների մորը
12:41 Դասալիքը սպանել է ընկերուհուն վարորդական իրավունք ստանալու փորձի համար
14:45 ԱՄԷ-ում խաղաղության գործընթացը չի քննարկվում. Փաշինյանն Ալիևից փաստաթուղթ է խնդրում
09:18 Հիսուսի Խաչի ներքո անիծողների հաջորդ հանգրվանը խոզերի երամակն է․ Փաշինյան
10:06 Գաղտնիք բացած չեմ լինի, եթե ներկայացնեմ իշխանություններին հեռացնելու համար անհրաժեշտ քայլերը
Ձեզ գուցե հետաքրքրի
հետադարձ կապ
սոց․ ցանցեր
Կայքում հրապարակված նյութերը պարտադիր չէ, որ արտահայտեն oragir.news-ի խմբագրության տեսակետը: