Գյումրիում բազմաթիվ պատմամշակութային արժեք ներկայացնող շենքեր փլուզման եզրին են, կամ պետական մակարդակով մատնված են անուշադրության։ 1800-ականներին կառուցված Գյումրիի Պայտաձև ամրոցը, որը եղել է Ալեքսանդրապոլ բերդի նախկին պաշտպանական կառույցներից մեկը, այսօր ծառայում է որպես ախոռ։ Մարդիկ կենդանիներն են տարածքում արածեցնում, ամրոցի մուտքը ազատ է, չկա հսկողություն։
Այս ամրոցը 1800-ականների կեսերին կառուցվել է բերդից անջատ ու պաշտպանական գործառույթ է ունեցել: Այսինքն՝ թշնամու հարձակումն առաջինն այստեղից է տեսանելի եղել:
Տուրիզմի ոլորտի մասնագետները նշում են, որ Պայտաձև ամրոցը կարող էր Սև բերդ ամրոցից հետո երկրորդ հետաքրքիր վայրը լինել զբոսաշրջիկների համար։

Գյումրիի գլխավոր ճարտարապետ Հենրիկ Գասպարյանը
Oragir.News-ի հետ զրույցում ասում է, որ պատմամշակութային ժառանգությունը ռուսական 102-րդ ռազմաբազայի հաշվեկշռում է գտնվում։
1995 թվականին, երբ Գյումրիում տեղակայվեց 102-րդ ռազմաբազան, հայկական կողմը ամրոցը տվել է ռուսական կողմին։
«Քաղաքային իշխանությունները միշտ էլ այդ տարածքին դարձրել են ուշադրություն, նույնիսկ ծրագրեր կար, որ վերականգնվի, սակայն Պայտաձև բերդը 90-ականներին տրվել է ռուսական կողմին օգտագործմանը և կազմում է մեծ բերդի մաս։ Մի քանի անգամ բանակցել ենք ռուսական հրամանատարության հետ, բայց համաձայնության չենք եկել, որովհետև իրենց անվտանգության գոտում է գտնվում, ռազմական օբյեկտ է, և մենք այդտեղ ոչինչ չենք կարող անել։

Մենք առաջարկում էինք, որ կարելի էր հայ-ռուսական բարեկամության թանգարան դարձնել»,-
Oragir.News-ի հետ զրույցում հայտարարեց Գյումրիի գլխավոր ճարտարապետ Հենրիկ Գասպարյանը։
Գյումրիի գլխավոր ճարտարապետը ասում է, որ ոչ մի ինֆորմացիա չունի, թե ռուսները այդտեղ ինչ-որ բան են սարքելու, համենայն դեպս որևէ առաջարկ չի եղել ռուսական կողմից։
«Կովեր, ոչխարներ են արածում...ավելի լավ էր, որ ինչ-որ բան սարքվեր, քան անխնամ մնար»,-եզրափակում է Գյումրիի գլխավոր ճարտարապետը։
