Ֆրանսիացի դատավորը ցմահ կզրկեր Տիգրան Ավինյանին ընտրվելու իրավունքից  

Պաշտոնյան երբեմն չի դիմանում գայթակղությանն ու չարաշահում է հարկատուների միջոցները, դրանք տնօրինում ոչ նպատակային կամ ոչ արդյունավետ։ ՔՊ-ական իշխանության օրոք տակավին չբացահայտված է մնում, թե ու՞ր կորան ԱՆԻՖ-ի միլիոնները, որոնք, ենթադրաբար՝ յուրացվել կամ ոչ նպատակային են իրացվել։ Այս թեմային ենթադրյալ առնչություն ունի Երևանի քաղաքապետ Տիգրան Ավինյանը, քանի որ որոշ ժամանակ ԱՆԻՖ-ի ղեկավարն է եղել։ Այսպիսի աղմկահարույց թեմաների, բացահայտված կոռուպցիոն դեպքերի կողքին կան նաև բազմաթիվ մանր չարաշահումներ, որոնց վրա ուշադրություն չեն դարձնում։ Այսինքն՝ վերաբերվում են հայավարի՝ մանր-մունր բաների վրա ուշադրություն չեն դարձնում։

Կոռուպցիոն սկանդալներ լինում են նաև զարգացած, ժողովրդավարական հարուստ ավանդույթներ ունեցող երկրներում։ Ի տարբերություն Հայաստանի, այնտեղ ուշադրություն են դարձնում նույնիսկ մանր բաների վրա։ Մարտի 31-ին Փարիզի դատարանը 4 տարվա ազատազրկման է դատապարտել «Ազգային միավորման» առաջնորդ, ազգայնականների առաջնորդ Մարին Լը Պենին՝ ԵՄ կողմից տրամադրած միջոցները ոչ նպատակային, ոչ արդյունավետ ծախսելու համար։ Մեղադրող կողմը պնդում է, թե Մարին Լը Պենը 2 տասնյակ կուսակիցների հետ 4 միլիոն եվրո է չարաշահել, երբ Եվրախորհրդարանի պատգամավոր եղած ժամանակ այդ կառույցի հաշվին օգնականներ է վարձել, որոնք, սակայն, աշխատել են ոչ թե Եվրամիության, այլ՝ Մարին Լը Պենի կուսակցության համար։ Դատարանի որոշմամբ՝ պատժաչափի կեսը պայմանական բնույթ է կրելու, մյուս կեսը նա անցկացնելու է տնային կալանքի պայմաններում։ Դատարանը նաև զրկել է Մարին Լե Պենին առաջիկա 5 տարիներին որևէ ընտրովի պաշտոն զբաղեցնելու իրավունքից։ Նշանակում է, որ «Ազգային միավորում» կուսակցության առաջնորդը չի կարող մասնակցել 2027 թվականի նախագահական ընտրություններին։

21 տարվա մեջ 4 մլն եվրոն մանր փող է ոչ միայն ԵՄ-ի ու Ֆրանսիայի, այլև Հայաստանի համար։ Նկատենք, որ Մարին Լը Պենը Եվրոպական խորհրդարանի պատգամավոր է 2004 թվականից։ Բնականաբար՝ օգնականների կարիք կունենար, որոնց աշխատանքը պետք է վարձատրվեր։ Եվ բնական է, որ Մարին Լը Պենի համար նախընտրելի պիտի լիներ, որ օգնականները կուսակիցներ լինեին։ Ու նաև տրամաբանական է, որ նրանց աշխատանքը կարելի է գնահատել որպես կուսակցական աշխատանք։ Բայց Փարիզի դատարանը որոշել է, որ 21 տարվա մեջ Եվրախորհրդարանի պատգամավոր Մարին Լը Պենի 2 տասնյակ օգնականներին հատկացված 4 մլն եվրոն ոչ նպատակային, ոչ արդյունավետ են ծախսվել։ Պարզ ասած՝ ԵՄ հարկատուների հաշվին կուսակցություն են պահել, Եվրախորհրդարանի գործերն անելու փոխարեն։ Նկատենք նաև, որ 4 միլիոնը 21 տարվա մեջ բաժանելու դեպքում յուրաքանչյուր օգնականին ամսական մի քանի հարյուր եվրո կհասներ։ Հայկական չափանիշներով՝ չնչին բան է։ Բայց Փարիզի դատարանը սկզբունքայնություն դրսևորեց ու Մարին Լը Պենին ընտրվելու իրավունքից զրկեց։

Հայաստանում հարկատուների միջոցների ոչ նպատակային, ոչ արդյունավետ տնօրինման դրվագներն այնքան շատ են, որ այդ մասին խոստովանում են նույնիսկ բարձրագույն պաշտոնյաները, սակայն հանրությունը չի իմանում, թե ովքեր են պատժվում դրա համար։ Այնինչ՝ այդպիսի չարաշահումների մեղավորների անուններն ու նկարները պետք է փակցվեն ՔՊ կուսակցության գրասենյակներում, Երևանի քաղաքապետարանի, Կառավարության շենքերի պատերին, երևացող տեղերում, որ ՔՊ պաշտոնյաներն ու վաղվա պաշտոնյաները միշտ տեսնեն նրանց, զգաստանան, նման վատ բաներ չկրկնեն։

Հետաքրքիր է, ինչպե՞ս կվարվեր Փարիզի դատարանը ԱՆԻՖ-ի անհետացած փողերի, Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակիցների մասնակցությամբ կոռուպցիոն գործերի պարագայում։ Հավանաբար՝ ֆրանսիացի դատավորը չէր բավարարվի Տիգրան Ավինյանին ընտրովի պաշտոն զբաղեցնելու իրավունքից զրկելով, քանի որ չարաշահումների, ոչ նպատակային, ոչ արդյունավետ ծախսերը ամսական մի քանի հարյուր եվրոյից շատ ավելի են։ Ֆրանսիացի դատավորը հավանաբար ուշագնաց կլիներ, եթե քններ այգիների աղմկահարույց գործն ու պարզեր, որ այգիներ տնկելու դրամաշնորհային ծրագրով հատկացված փողերով ոչ մի ծառ չի տնկվել։ Եթե ֆրանսիացի դատավորը քններ ՀՀ-ում ֆինասնական միջոցների ոչ արդյունավետ տնօրինման գործերը, ապա հավանաբար՝ Տիգրան Ավինյանն ու ՔՊ-ի մի մասը ոչ թե 5 տարի, այլ ցմահ կզրկվեին ընտրովի պաշտոն զբաղեցնելու իրավունքից։

Պարզ ասած՝ ՔՊ-ական պաշտոնյաների բախտը բերել է, որ տնօրինում են հայերի, ոչ թե եվրոպացի հարկատուների միջոցները, որ ՀՀ-ում ֆրանսիացի դատավոր չկա։ Իսկ եթե պաշտոնավարումից հետո նրանք փորձեն ապաստան փնտրել այլ երկրում, ինչպես արել է նախկինների մի մասը, ապա, հավանաբար, չեն ընտրի ԵՄ-ն, հատկապես՝ Ֆրանսիան, քանի որ Փարիզի դատարանը խիստ է վարվում հարկատուների միջոցները ոչ արդյունավետ, ոչ նպատակային տնօրինողների նկատմամբ։

Թաթուլ Մկրտչյան