copy image url
Մամուլ Արտաքին Ներքին 3 շաբաթ առաջ - 12:40 22-01-2025

Մոսկվայի հույսը Միկա Բադալյանն է և Լևոն Քոչարյանը․ ինչո՞ւ Ռուսաստանը դեռ չի պատժում Հայաստանին․ RTVI

Ռուսական RTVI լրատվականը «Կարծիք» խորագրով ուշագրավ հոդված է հրապարակել՝ հայ–ռուսական հարաբերություններին նվիրված։

Ըստ հոդվածագրի՝ 2025 թվականի սկզբից Երևանը հասցրել է երկու քայլ անել, որոնք Մոսկվայում ակնհայտորեն ընկալվել են որպես մարտահրավեր։ Դա կառավարության հավանությունն է Եվրամիությանը Հայաստանի անդամակցության մեկնարկի մասին օրինագծին և ԱՄՆ-ի հետ ռազմավարական գործընկերության համաձայնագրի ստորագրումը։

RTVI-ի հետ զրույցում նախկին ԽՍՀՄ պետությունների հարցերով մասնագետ Կիրիլ Կրիվոշեևն ասել է, որ այս երկու իրադարձություններն էլ շատերը սխալ են մեկնաբանում․

«Այո, սա Ռուսաստանից հեռացման ևս մեկ քայլ է, սակայն ոչ այնքան դրամատիկ, որքան կարծում են շատերը։ Ուստի Կրեմլում չգիտեն՝ ինչպես արձագանքել։ Փոխվել է ամեն ինչ, և ոչ միայն մարդու՝ ամեն ինչին ընտելանալու ունակության պատճառով, պարզապես դրամատիկ վերնագրերի և բոլոր տեսակի փորձագետների զայրույթի հետևում թաքնված է մի իրականություն, որը շատ ավելի քիչ դինամիկ է փոխվում: Հայաստանն արդեն հասցրել է վավերացնել Հռոմի կանոնադրությունը, հայտարարել ՀԱՊԿ-ին մասնակցության սառեցման մասին, քննադատել Ռուսաստանին որպես դաշնակից, սկսել ակտիվորեն զենք գնել Ֆրանսիայից և Հնդկաստանից, Ադրբեջանի հետ սահմանին տեղակայել Եվրամիության դիտորդներ, խնդրել է ռուս սահմանապահներին հեռանալ Երևանի օդանավակայանից, հիմա էլ՝ Իրանի հետ սահմանին գտնվող «Ագարակ» անցակետից։

Հայաստան նախկինի պես կարելի է մեկնել ներքին անձնագրով և գումար հանել «Միր» քարտից, այո, միայն ՎՏԲ բանկի տեղական դուստր ձեռնարկությունում, բայց դա Երևանի որոշումը չէ, այլ ամերիկյան պատժամիջոցների հետևանքն է: Վլադիմիր Պուտինն ու Նիկոլ Փաշինյանը պարբերաբար հանդիպում են։ Միայն վերջին կես տարվա ընթացքում Հայաստանի վարչապետը երկու անգամ եղել է Ռուսաստանում։

Ռուսաստանի և Հայաստանի ապրանքաշրջանառությունն աճում է։ Թե որքան է այն կազմել 2024 թվականին, դեռ հստակ չեն հաշվարկել (հնարավոր է՝ 12-14 միլիարդ դոլար), բայց միայն առաջին կիսամյակում այն ավելի շատ է եղել, քան ամբողջ 2023 թվականին՝ 8,3 միլիարդ դոլար՝ 7,4 միլիարդ դոլարի դիմաց։

Հայ պաշտոնյաները վստահեցնում են, որ Հայաստանից ռուսական ռազմակայանի դուրսբերման հարցն այս պահին օրակարգում չէ։ Բացի այդ, Հայաստանը չի պատրաստվում դուրս գալ ԵԱՏՄ-ից։ Չնայած հայ պաշտոնյաների հայտարարություններին՝ ՌԴ փոխվարչապետ Ալեքսեյ Օվերչուկը հայտարարել է, որ «ԵԱՏՄ-ն և ԵՄ-ն անհամատեղելի են»։

Մոսկվայի հետ նման փոխշահավետ հարաբերություններ ունենալը և միևնույն ժամանակ Արևմուտքի հետ հարաբերություններն այդքան դինամիկ զարգացնելը հայ պաշտոնյաների երազանքն է, որը նախկինում անհասանելի էր թվում։ «Եթե մենք միայն այն ժամանակ իմանայինք, որ այդպես ընդհանրապես կարելի է»,-ասում է տարածաշրջանային փորձագետ Օլեսյա Վարդանյանը։



Եթե հարց բարձրացվի՝ որքա՞ն է Երևանը մոտեցել «եվրոպական ընտանիքին» անդամակցելուն, ապա պատասխանը կլինի՝ ոչ մի կերպ։ Չնայած Փաշինյանի բոլոր հայտարարություններին՝ Հայաստանը դեռ կանգնած է այդ երկար սանդուղքի ոչ թե առաջին, այլ զրոյական աստիճանի վրա։ Վրաստանը, Մոլդովան և Ուկրաինան երկար տարիների փորձից հետո այժմ միայն թեկնածուի կարգավիճակում են։ Իսկ Հայաստանն ընդամենը «Արևելյան գործընկերության» անդամ է, ինչն, ըստ էության, ոչինչ չի նշանակում։

Այնուամենայնիվ, 2024 թվականը ցույց տվեց, որ Հայաստանի ղեկավարությունը կարողանում է ընտրել Արևմուտքի հետ հարաբերություններից դրական կողմերը։ Դեռ ապրիլի 5-ին Փաշինյանը Բրյուսելում բանակցություններ էր վարում Եվրահանձնաժողովի ղեկավար Ուրսուլա ֆոն դեր Լեյենի, արդեն նախկին պետքարտուղար Էնթոնի Բլինքենի և եվրոպական դիվանագիտության ղեկավար Ժոզեպ Բորելի հետ։ Արդյունքում ԱՄՆ-ն Երևանին հատկացրեց 65 մլն դոլար, իսկ ԵՄ-ն՝ 270 մլն եվրո։ 2025 թվականին այդ գումարը շատ ավելի քիչ է լինելու՝ ընդամենը 13,8 մլն եվրո, որից 4,5 մլն-ը նախատեսված է դատական բարեփոխումներին աջակցելու համար, իսկ 9,3 մլն եվրոն՝ կրթության համար։ Թեև Հայաստանին Խաղաղության եվրոպական հիմնադրամից միջոցներ հատկացնելը նորություն էր, այդ գումարը հազիվ թե որևէ մեկին տպավորի՝ 10 մլն դոլար:

Միևնույն ժամանակ, եվրոպացի և ամերիկացի դիվանագետները մտահոգված են շատ ավելի կարևոր հարցով՝ ինչպես երկիրը պակաս կախյալ դարձնել Ռուսաստանից և աստիճանաբար ընդլայնել հնարավորությունների պատուհանը։ ԱՄՆ-ի հետ ռազմավարական գործընկերության մասին համաձայնագիրը ստորագրվեց Դոնալդ Թրամփի երդմնակալությունից հաշված օրեր առաջ։ Ամերիկացիները, կարծես, ասում են՝ «Հայաստանն անվտանգ կլինի այն ժամանակ, երբ տնտեսապես անկախ լինի և զարգացնի կայուն ժողովրդավարական ինստիտուտներ»։ Քննադատները, որոնք շտապել են ապացուցել, որ ԱՄՆ-ն Հայաստանին պոտենցիալ սպառնալիքից պաշտպանելու ոչ մի պարտավորություն չի ստանձնել, միաժամանակ ճիշտ են և սխալ. այո, պատասխանատվություն չեն ստանձնել, բայց դա չէր էլ ենթադրվում։

Ֆրանսիայից և Հնդկաստանից զենք գնելը, արևմտյան քաղաքական գործիչների խոստումները այնքան էլ հուսալի ծրագիր չեն։ Ի վերջո, 10-20-50 մլն դոլարը, որը կարելի է ստանալ դրամաշնորհային օգնության տեսքով, մեծ բան է փոքր ու աղքատ երկրի համար։ Կրեմլի կողմից պատժվելը ևս մեկ թեմա է, որը բառացիորեն տանջում է Փաշինյանին։ Այս մասին կարելի էր խոսել դեռևս մեկ տարի առաջ, և, կարծես, Մոսկվայի տրամաբանությունը ոչ մի կերպ չի փոխվել։ Մոսկվան՝ հնարավորություն ունենալու դեպքում, կփորձի պատժել Հայաստանին, բայց նրբանկատորեն։

Ուժի կիրառման ամենահավանական պահը 2026 թվականի խորհրդարանական ընտրություններն են, որտեղ Փաշինյանը պետք է ևս մեկ անգամ հաստատի իր իշխանությունը։ Եթե արդեն հայտնի է, որ կառավարությունը որոշել է գործել Մայա Սանդուի մարտավարությամբ, այսինքն՝ մարդկանց աչքում դառնալ դեպի Արևմուտք շարժման գլխավոր լոկոմոտիվը, ապա Մոսկվայի դերն այստեղ ակնհայտ է՝ մոբիլիզացնել տեղի ռուսամետ ավանդապաշտներին և թեժացնել կորսված Ղարաբաղի պատճառով վրեժխնդրությունը՝ ռեսենտիմենտը։ Այդ ուղղությամբ պատրաստ են աշխատել, օրինակ, «Եվրասիա» ՀԿ-ն, որն արդեն հասցրել է ամերիկյան պատժամիջոցների տակ հայտնվել Մոլդովայում գործողությունների համար, նրա դեմքը բլոգեր Միկա Բադալյանն է և երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի որդին՝ Լևոնը: Գիտակցելով «հին էլիտաների» վերադարձի լիակատար անհեռանկարային լինելը, կարելի է խաղադրույք կատարել միայն թարմ ու երիտասարդ մեկի վրա։ Տեսնենք՝ արդյո՞ք դա կհաջողվի ռուսական «փափուկ ուժին»»։

Ամենից շատ դիտված

10:10 Քաջարանի քաղաքապետին մեծ–մեծ խոսելու համար դանակահարել են․ խոսնակը հերքում է
11:00 Վալիդատորները խափանվել են․ երևանցիները վաղ առավոտից տրանսպորտից անվճար են օգտվում
18:29 Երևանում իրար են բախվել 7 մեքենա. վիրավորի վիճակը ծայրահեղ ծանր է. shamshyan.com
07:40 Պատգամավորի առեղծվածային մահվան դեպքից 1 ամիս անց. փորձաքննության սպասելիս. Ժողովուրդ
17:25 Մեշոկով փող էլ տան, ես Փաշինյանին չեմ ընտրե․ հայտնի Ախուրյանցի Անոն փոշմանել է
09:42 Գեղարքունիքում «Հայոց օջախ» հյուրանոցում 26-ամյա տղան սեռական բռնի գործողություններ է կատարել 15-ամյա աղջկա նկատմամբ․ shamshyan.com
12:06 Փետրվարի երրորդ տասնօրյակում կարծես թե ունենալու ենք եղանակային լուրջ իրադարձություններ
22:14 70-ամյա վարորդը Եղեգնաձորում վրաերթի է ենթարկել փողոցը թույլատրելի հատվածով անցնող մայր ու որդուն․ shamshyan.com
14:13 Գյումրիում տանը հայտնաբերել են տղամարդու դի ու անգիտակից կնոջ, ում կյանքը փրկել չի հաջողվել. shamshyan.com
21:38 Խայտառակություն ԿԳՄՍՆ-ից․ հետին թվով որոշում են ավելացրել