Մշակույթ
5 ամիս առաջ - 22:15 22-11-2023
Ես կենսագրություն չունիմ․ այսօր Ղևոնդ Ալիշանի հիշատակի օրն է
«Ճշմարիտ հայրենասիրությունն չէ ասուպ կամ փայլակ մը հանկարծ երևցող և անցնող, ոչ հուր մոլի և թափառիկ, և ոչ կայծակն անկուշտ այրող, լափող. այլ հանդարտ ջերմություն մը՝ հստակ լույսով, անըստգյուտ խղճով»,- վստահ էր Ղևոնդ Ալիշանը։
Այսօր Նահապետի հիշատակի օրն է։
Ավետիք Իսահակյանն իր հուշերում պատմում է, որ Վենետիկում եղած ժամանակ Պետերբուրգի հայ ուսանողների մի խմբակից նամակ է ստացել: Գրում էին, որ ուսանողների այդ խմբակը ձեռնարկել է ժամանակակից հայ անվանի մարդկանց կենսագրությունը գրել ժողովրդական լայն խավերի համար: Խնդրել էին իրեն անմիջապես Ալիշանից կենսագրական տեղեկություններ, փաստեր, դրվագներ իմանալ, նաև միաբաններից նյութեր հավաքել:
«Այս նամակով զինված, գնացի Ալիշանի մոտ: Ալիշանը հեգնանքով ասաց.
- Այդ ին՞չ ծանր քար են դրած քո մեջինք: Վախեցա՞ր. գրելիք բան մը չկա: Ես կենսագրություն չունիմ:
Ասաց, որ իրեն 8-9 տարեկան հասակում Կ. Պոլսից բերել են Ս. Ղազար, նվիրել են վանքին: Սկսել է աշակերտել միաբանության դպրանոցներում, ավարտել է շատ մատաղ տարիքում, ուսանող է եղել և մի քանի տարի էլ Փարիզի Մուրադյան հայ վարժարանում դասատու և վարիչ է եղել:
- Եվ քանի մը գրքեր եմ գրած: Ուրիշ էլ ըսելիք չունիմ: Գրքե-գիրք` ատ է եղած իմ ճամփան: Ուրիշ տեղեր չեմ գացած:
Հետո ասաց, որ աշխարհականները կենսագրական ունին, կարող են ունենալ: Գործեր կբռնեն, կընկնին, կելնեն: Ճամփորդություններ կկատարեն, կկռվին, դատեր կվարեն, կամուսնանան, երեխաներ կունենան և այլն, և այլն:
Ինչ վերաբերում է Հայկական հարցին, Ալիշանն ասաց հետևյալը, որ ես շարադրում եմ արևելահայ բարբառով.
- Իհարկե, հայ ժողովուրդը լավ գիտեր, որ իր սեփական ուժերով չպիտի կարողանար թոթափել թուրքական լուծը, ինչպես առանց Եվրոպայի օգնության չպիտի կարողանային ազատվել ո՜չ Հունաստանը և ո՜չ Բուլղարիան: Հայ ժողովուրդն էլ, նրանց հետևելով, հույսը դրել էր քրիստոնյա Եվրոպայի օգնության վրա, մեծ, քաղաքակիրթ պետությունների մարդասիրության վրա: Այստեղից էլ հայ ժողովրդի մեծագույն և բազմաղետ սխալը:
Կոտորածների ժամանակ Թերզյան հայ կարդինալը գնում է Հռոմ, ընկնում է սրբազան պապի ոտները, աղերսում է, որ պապը դիմում անե քրիստոնյա մեծ պետություններին` Անգլիային, Ռուսիային, Ֆրանսիային, Գերմանիային, որ ջարդարար թուքի ձեռքը բռնեն:
Սրբազան պապն ասում է. «Այդ քրիստոնյա մեծ պետություններն են հայերին կոտորողները, ես որին դիմեմ»»:
Այսօր Նահապետի հիշատակի օրն է։
Ավետիք Իսահակյանն իր հուշերում պատմում է, որ Վենետիկում եղած ժամանակ Պետերբուրգի հայ ուսանողների մի խմբակից նամակ է ստացել: Գրում էին, որ ուսանողների այդ խմբակը ձեռնարկել է ժամանակակից հայ անվանի մարդկանց կենսագրությունը գրել ժողովրդական լայն խավերի համար: Խնդրել էին իրեն անմիջապես Ալիշանից կենսագրական տեղեկություններ, փաստեր, դրվագներ իմանալ, նաև միաբաններից նյութեր հավաքել:
«Այս նամակով զինված, գնացի Ալիշանի մոտ: Ալիշանը հեգնանքով ասաց.
- Այդ ին՞չ ծանր քար են դրած քո մեջինք: Վախեցա՞ր. գրելիք բան մը չկա: Ես կենսագրություն չունիմ:
Ասաց, որ իրեն 8-9 տարեկան հասակում Կ. Պոլսից բերել են Ս. Ղազար, նվիրել են վանքին: Սկսել է աշակերտել միաբանության դպրանոցներում, ավարտել է շատ մատաղ տարիքում, ուսանող է եղել և մի քանի տարի էլ Փարիզի Մուրադյան հայ վարժարանում դասատու և վարիչ է եղել:
- Եվ քանի մը գրքեր եմ գրած: Ուրիշ էլ ըսելիք չունիմ: Գրքե-գիրք` ատ է եղած իմ ճամփան: Ուրիշ տեղեր չեմ գացած:
Հետո ասաց, որ աշխարհականները կենսագրական ունին, կարող են ունենալ: Գործեր կբռնեն, կընկնին, կելնեն: Ճամփորդություններ կկատարեն, կկռվին, դատեր կվարեն, կամուսնանան, երեխաներ կունենան և այլն, և այլն:
Ինչ վերաբերում է Հայկական հարցին, Ալիշանն ասաց հետևյալը, որ ես շարադրում եմ արևելահայ բարբառով.
- Իհարկե, հայ ժողովուրդը լավ գիտեր, որ իր սեփական ուժերով չպիտի կարողանար թոթափել թուրքական լուծը, ինչպես առանց Եվրոպայի օգնության չպիտի կարողանային ազատվել ո՜չ Հունաստանը և ո՜չ Բուլղարիան: Հայ ժողովուրդն էլ, նրանց հետևելով, հույսը դրել էր քրիստոնյա Եվրոպայի օգնության վրա, մեծ, քաղաքակիրթ պետությունների մարդասիրության վրա: Այստեղից էլ հայ ժողովրդի մեծագույն և բազմաղետ սխալը:
Կոտորածների ժամանակ Թերզյան հայ կարդինալը գնում է Հռոմ, ընկնում է սրբազան պապի ոտները, աղերսում է, որ պապը դիմում անե քրիստոնյա մեծ պետություններին` Անգլիային, Ռուսիային, Ֆրանսիային, Գերմանիային, որ ջարդարար թուքի ձեռքը բռնեն:
Սրբազան պապն ասում է. «Այդ քրիստոնյա մեծ պետություններն են հայերին կոտորողները, ես որին դիմեմ»»:
Ամենից շատ դիտված
11:37 Արթուր Չախոյանին ծեծել են, ապա բերման ենթարկել․ Մարինա Խաչատրյանը մանրամասներ է հայտնում
20:31 Կրակոցներ՝ Հրազդան քաղաքում․ կան զոհեր և վիրավոր․ մահացածներից մեկը քրեական հեղինակություն է․ shamshyan.com
22:12 Գնե՛լ Սանոսյան, այդ ծառայությունդ էժան չի՛ նստելու. Բագրատ Սրբազան
19:17 Երևանի բժշկական կենտրոններից մեկում 47-ամյա ծննդկան է մահացել. shamshyan.com
00:19 «Nissan Tida»-ում տեղի է ունեցել պայթյուն՝ հրդեհի բռնկումով. ավտոմեքենան վերածվել է մոխրակույտի․ shamshyan.com
15:27 Փաշինյանի անհատական օգտագործման նախկինները խոսելու իրավունք ունե՞ն․ Մամիջանյանը՝ Խաժակյանին
15:00 Փաշինյանի յուրայինները․ արցախցիների դժգոհություններն օգտագործվում են վերջիններիս դեմ
22:46 Ուզում ենք ստին զգետնել, պարտության մատնել, ուզում ենք, որ ճշմարտությունը հաղթանակի․ Բագրատ Սրբազան
19:40 Բագրատ Սրբազանն ամփոփեց օրվա հանդիպումների արդյունքները և ներկայացրեց առաջիկա անելիքները
20:02 Արծվաշենը պետք է վերադարձվի Արծվաշենում ծնված սերունդների կենդանության օրոք․ Կարեն Հեքիմյան
Ձեզ գուցե հետաքրքրի
հետադարձ կապ
սոց․ ցանցեր
Կայքում հրապարակված նյութերը պարտադիր չէ, որ արտահայտեն oragir.news-ի խմբագրության տեսակետը: