Իրանի և Իսրայելի տարածաշրջանային կշիռն ու կարգավիճակը ենթարկվելու են խորը էվոլուցիայի
copy image url

Իրանի և Իսրայելի տարածաշրջանային կշիռն ու կարգավիճակը ենթարկվելու են խորը էվոլուցիայի

Ներքին Միտք 3 ժամ առաջ - 22:47 16-06-2025
Միջազգային հարաբերությունների դոկտոր Էդուարդ Աբրահամյանի ֆեյսբուքյան գրառումը. «Ինչպես էլ ավարտվի այս Իրան-Իսրայել հակամարտության ինտենսիվ ֆազան, ոչ Իսրայելը և ոչ էլ Իրանը իրենց աշխարհաքաղաքական հաշվեկշռի ու ազդեցության առումով էլ նույնը չեն լինելու։

Սույն պատերազմը իր հետ բերում է ֆունդամենտալ աշխարհաքաղաքական և ուժային կոնֆիգուրացիաների փոփոխություն մեծ Մերձավոր Արևելքում, որտեղ առնվազն թե Իրանի և թե Իսրայելի տարածաշրջանային կշիռն ու կարգավիճակը ենթարկվելու են խորը էվոլուցիայի։

Իսրայելն այլևս փոքր պետություն դիտարկելն ոչ միայն սխալ է, այլ խորապես ոչ ադեկվատ, թե ակադեմիական, և թե քաղաքական վերլուծության տեսակետներից։ Առավել ևս որ վերջինիս էլիտաներն արդեն առնվազն 20 տարի իրենց պետությունն այդպիսին չեն համարում։

Հիշենք նաև, որ Իսրայելի առաջնորդները իրենց պետության սահմանները համարել են կամ «Աուշվիցյան սահմաններ», կամ «ժամանակավոր սահմաններ»` ելնելով այն իրողությունից, որ նման ակնհայտորեն անբարենպաստ, գերխոցելի աշխարհագրությամբ պետությունը պիտի ունենա ոչ միայն գոյատևման ուրույն ոչ դասական բանաձևեր, այլ նաև զարգացման ու տարածաշրջանային գերակայության հասնելու երկարաժամկետ ռազմավարություն և հաշվարկման մոդելներ։

Ցեղասպանություն տեսած, գոյաբանական սպառնալիքի գերզգայունությունն իսրայելական քաղաքական ինքնության մեջ ի վերջո բերեց այս բախմանը․ հրեական պետության անվտանգային սպառնալիքները չեզոքացնելու ու հարատևության այս տարբերակին։

Այժմ խնդիրը՝ Իրանի աշխարհաքաղաքական ժառանգության հարցն է այլևս։ Մնում է տեսնել, թե ո՞վ կստանձնի Իսրայելի հիմնական հակադիր-զսպող գործոնի դերն ու ֆունկցիան տարածաշրջանային աշխարհաքաղաքական թատերաբեմում այս՝ ամբողջությամբ ոչ-կոնտակտային, բայց պետության կարգավիճակն ու արժեկշիռը որոշող պատերազմի հետևանքով»։