վերջին լուրեր
Ազգայնացումը չի կարող լինել էմոցիոնալ կամ քաղաքական որոշում. պետք է առաջնորդվել օրենքով. տնտեսագետ
Տնտեսագետ Հրայր Կամենդատյանի ֆեյսբուքյան գրառումը.
Ազգայնացման մասին!
Կեղծ կամ անօրինական ազգայնացումների օրինակներ կան տարբեր երկրներում, երբ կառավարությունները, հակասահմանադրական կամ միջազգային իրավունքի խախտումով, բռնագրավում են մասնավոր սեփականություն՝ առանց բավարար փոխհատուցման կամ օրինական ընթացակարգի։ Ստորև մի քանի հայտնի օրինակներ ենք ներկայացնում
1. Վենեսուելա։ Հյուգո Չավեսի և Նիկոլաս Մադուրոյի ժամանակ
տասնյակ ընկերություններ՝ ներառյալ նավթային, սննդի, հեռահաղորդակցության և բանկային ոլորտում ազգայնացվեցին:
Չափազանց հաճախ պետությունը պարզապես հայտարարում էր ազգայնացում՝ առանց փոխհատուցման կամ անբավարար փոխհատուցմամբ։Սկզբում դա ներկայացվում էր որպես սոցիալական արդարության քայլ, բայց իրականում բերեց տնտեսական քանդում։ Արդյունքում՝ վենեսուելացիներն այսօր կանգնած են սովի, հիպերինֆլյացիայի և զանգվածային արտագաղթի առաջ։ Օրինականության խախտումը ոչ միայն փախցրեց ներդրումները, այլ նաև երկիրը երկարաժամկետ դատական պարտավորությունների տակ դրեց։
Միջազգային արձագանքը շատ կտրուկ էր բազմաթիվ արբիտրաժային գործեր հարուցվեցին ICSID-ում։
2. Զիմբաբվե (Ռոբերտ Մուգաբե)
Սպիտակ հողատերերի հողերի բռնագրավում՝ առանց փոխհատուցման։
Հակասում էր սեփականության իրավունքի սկզբունքին։
Միջազգային արձագանքը նորից չուշացավ եվ Զիմբաբվեն պարտվեց մի քանի միջազգային դատական գործերում։
3. Արգենտինա
2012-ին ազգայնացվեց YPF-ն (նավթային ընկերություն), որը պատկանում էր իսպանական Repsol-ին։
Ազգայնացումն իրականացվեց առանց նախնական փոխհատուցման։
Repsol-ը դատական կարգով պահանջեց փոխհատուցում և որոշակի հաջողություն ունեցավ։ Արդյունքում՝ Արգենտինան ոչ միայն կորցրեց վստահելիությունը միջազգային ներդրողների աչքում, այլ նաև հարկատուների գրպանից վճարեց անօրինական որոշման գինը։
Եզրակացություն Հայաստանի համար
Հայաստանը չի կարող կրկնել այս սխալները։ Ազգայնացումը չի կարող լինել էմոցիոնալ կամ քաղաքական որոշում։ Պետք է պահպանել իրավական ընթացակարգերը, ապահովել միջազգային նորմերի պահպանումը և հաշվարկել տնտեսական հետևանքները։ Հակառակ դեպքում, պետությունն ինքն է դառնում վարկաբեկված ու դատապարտված։ Պետք է առաջնորդվել օրենքով, ոչ թե էմոցիաներով։
Ազգայնացման մասին!
Կեղծ կամ անօրինական ազգայնացումների օրինակներ կան տարբեր երկրներում, երբ կառավարությունները, հակասահմանադրական կամ միջազգային իրավունքի խախտումով, բռնագրավում են մասնավոր սեփականություն՝ առանց բավարար փոխհատուցման կամ օրինական ընթացակարգի։ Ստորև մի քանի հայտնի օրինակներ ենք ներկայացնում
1. Վենեսուելա։ Հյուգո Չավեսի և Նիկոլաս Մադուրոյի ժամանակ
տասնյակ ընկերություններ՝ ներառյալ նավթային, սննդի, հեռահաղորդակցության և բանկային ոլորտում ազգայնացվեցին:
Չափազանց հաճախ պետությունը պարզապես հայտարարում էր ազգայնացում՝ առանց փոխհատուցման կամ անբավարար փոխհատուցմամբ։Սկզբում դա ներկայացվում էր որպես սոցիալական արդարության քայլ, բայց իրականում բերեց տնտեսական քանդում։ Արդյունքում՝ վենեսուելացիներն այսօր կանգնած են սովի, հիպերինֆլյացիայի և զանգվածային արտագաղթի առաջ։ Օրինականության խախտումը ոչ միայն փախցրեց ներդրումները, այլ նաև երկիրը երկարաժամկետ դատական պարտավորությունների տակ դրեց։
Միջազգային արձագանքը շատ կտրուկ էր բազմաթիվ արբիտրաժային գործեր հարուցվեցին ICSID-ում։
2. Զիմբաբվե (Ռոբերտ Մուգաբե)
Սպիտակ հողատերերի հողերի բռնագրավում՝ առանց փոխհատուցման։
Հակասում էր սեփականության իրավունքի սկզբունքին։
Միջազգային արձագանքը նորից չուշացավ եվ Զիմբաբվեն պարտվեց մի քանի միջազգային դատական գործերում։
3. Արգենտինա
2012-ին ազգայնացվեց YPF-ն (նավթային ընկերություն), որը պատկանում էր իսպանական Repsol-ին։
Ազգայնացումն իրականացվեց առանց նախնական փոխհատուցման։
Repsol-ը դատական կարգով պահանջեց փոխհատուցում և որոշակի հաջողություն ունեցավ։ Արդյունքում՝ Արգենտինան ոչ միայն կորցրեց վստահելիությունը միջազգային ներդրողների աչքում, այլ նաև հարկատուների գրպանից վճարեց անօրինական որոշման գինը։
Եզրակացություն Հայաստանի համար
Հայաստանը չի կարող կրկնել այս սխալները։ Ազգայնացումը չի կարող լինել էմոցիոնալ կամ քաղաքական որոշում։ Պետք է պահպանել իրավական ընթացակարգերը, ապահովել միջազգային նորմերի պահպանումը և հաշվարկել տնտեսական հետևանքները։ Հակառակ դեպքում, պետությունն ինքն է դառնում վարկաբեկված ու դատապարտված։ Պետք է առաջնորդվել օրենքով, ոչ թե էմոցիաներով։
Ամենից շատ դիտված
15:38 Վերելակն ընկել է 12-րդ հարկից․ ներսում մարդիկ են եղել
17:15 100 հազար եվրո՝ 3 օրվա համար, շամպայնով լոգանք․ Աննա Հակոբյանի շքեղ հանգիստը՝ Անթալիայում
19:49 ՀՀ վարչապետն առաջարկել է սեռական օրգանը ցույց տալ եկեղեցու առաջնորդին. Euronews
12:59 Գալստանյանը խոստովանեց՝ ձայնագրությունները իրական են. Գաբրիելյան
14:50 Ծնողները թող հույսները կտրեն․ առաջին դասարանցիների գրանցման համակարգն էլի խափանվել է
10:10 Շուտով միասին վերջ ենք տալու պառակտմանը․ Սամվել Կարապետյանի հայտարարությունը
10:57 Ծույլ է, հայհnյախոս, բամբասկոտ, նարցիսիստ, ամբարտավան. Փաշինյանը՝ Լևոն Տեր-Պետրոսյանի մասին
09:24 Հեսա նայեմ՝ ինչ են բարբաջել. Փաշինյանը՝ Տեր-Պետրոսյանի ու Կաթողիկոսի մասին
12:42 Երկրաշարժը ընդհատել է ընտանեկան ճաշը, բայց ոչ բոլորի ախորժակը
15:10 Նոր կարմիր գիծ. ՔՊ-ին չպաշտպանողներից վրե՞ժ են լուծելու
Ձեզ գուցե հետաքրքրի
հետադարձ կապ
սոց․ ցանցեր
Կայքում հրապարակված նյութերը պարտադիր չէ, որ արտահայտեն oragir.news-ի խմբագրության տեսակետը: