Ազգայնացումը չի կարող լինել էմոցիոնալ կամ քաղաքական որոշում. պետք է առաջնորդվել օրենքով. տնտեսագետ
Տնտեսագետ Հրայր Կամենդատյանի ֆեյսբուքյան գրառումը.
Ազգայնացման մասին!
Կեղծ կամ անօրինական ազգայնացումների օրինակներ կան տարբեր երկրներում, երբ կառավարությունները, հակասահմանադրական կամ միջազգային իրավունքի խախտումով, բռնագրավում են մասնավոր սեփականություն՝ առանց բավարար փոխհատուցման կամ օրինական ընթացակարգի։ Ստորև մի քանի հայտնի օրինակներ ենք ներկայացնում
1. Վենեսուելա։ Հյուգո Չավեսի և Նիկոլաս Մադուրոյի ժամանակ
տասնյակ ընկերություններ՝ ներառյալ նավթային, սննդի, հեռահաղորդակցության և բանկային ոլորտում ազգայնացվեցին:
Չափազանց հաճախ պետությունը պարզապես հայտարարում էր ազգայնացում՝ առանց փոխհատուցման կամ անբավարար փոխհատուցմամբ։Սկզբում դա ներկայացվում էր որպես սոցիալական արդարության քայլ, բայց իրականում բերեց տնտեսական քանդում։ Արդյունքում՝ վենեսուելացիներն այսօր կանգնած են սովի, հիպերինֆլյացիայի և զանգվածային արտագաղթի առաջ։ Օրինականության խախտումը ոչ միայն փախցրեց ներդրումները, այլ նաև երկիրը երկարաժամկետ դատական պարտավորությունների տակ դրեց։
Միջազգային արձագանքը շատ կտրուկ էր բազմաթիվ արբիտրաժային գործեր հարուցվեցին ICSID-ում։
2. Զիմբաբվե (Ռոբերտ Մուգաբե)
Սպիտակ հողատերերի հողերի բռնագրավում՝ առանց փոխհատուցման։
Հակասում էր սեփականության իրավունքի սկզբունքին։
Միջազգային արձագանքը նորից չուշացավ եվ Զիմբաբվեն պարտվեց մի քանի միջազգային դատական գործերում։
3. Արգենտինա
2012-ին ազգայնացվեց YPF-ն (նավթային ընկերություն), որը պատկանում էր իսպանական Repsol-ին։
Ազգայնացումն իրականացվեց առանց նախնական փոխհատուցման։
Repsol-ը դատական կարգով պահանջեց փոխհատուցում և որոշակի հաջողություն ունեցավ։ Արդյունքում՝ Արգենտինան ոչ միայն կորցրեց վստահելիությունը միջազգային ներդրողների աչքում, այլ նաև հարկատուների գրպանից վճարեց անօրինական որոշման գինը։
Եզրակացություն Հայաստանի համար
Հայաստանը չի կարող կրկնել այս սխալները։ Ազգայնացումը չի կարող լինել էմոցիոնալ կամ քաղաքական որոշում։ Պետք է պահպանել իրավական ընթացակարգերը, ապահովել միջազգային նորմերի պահպանումը և հաշվարկել տնտեսական հետևանքները։ Հակառակ դեպքում, պետությունն ինքն է դառնում վարկաբեկված ու դատապարտված։ Պետք է առաջնորդվել օրենքով, ոչ թե էմոցիաներով։
Ազգայնացման մասին!
Կեղծ կամ անօրինական ազգայնացումների օրինակներ կան տարբեր երկրներում, երբ կառավարությունները, հակասահմանադրական կամ միջազգային իրավունքի խախտումով, բռնագրավում են մասնավոր սեփականություն՝ առանց բավարար փոխհատուցման կամ օրինական ընթացակարգի։ Ստորև մի քանի հայտնի օրինակներ ենք ներկայացնում
1. Վենեսուելա։ Հյուգո Չավեսի և Նիկոլաս Մադուրոյի ժամանակ
տասնյակ ընկերություններ՝ ներառյալ նավթային, սննդի, հեռահաղորդակցության և բանկային ոլորտում ազգայնացվեցին:
Չափազանց հաճախ պետությունը պարզապես հայտարարում էր ազգայնացում՝ առանց փոխհատուցման կամ անբավարար փոխհատուցմամբ։Սկզբում դա ներկայացվում էր որպես սոցիալական արդարության քայլ, բայց իրականում բերեց տնտեսական քանդում։ Արդյունքում՝ վենեսուելացիներն այսօր կանգնած են սովի, հիպերինֆլյացիայի և զանգվածային արտագաղթի առաջ։ Օրինականության խախտումը ոչ միայն փախցրեց ներդրումները, այլ նաև երկիրը երկարաժամկետ դատական պարտավորությունների տակ դրեց։
Միջազգային արձագանքը շատ կտրուկ էր բազմաթիվ արբիտրաժային գործեր հարուցվեցին ICSID-ում։
2. Զիմբաբվե (Ռոբերտ Մուգաբե)
Սպիտակ հողատերերի հողերի բռնագրավում՝ առանց փոխհատուցման։
Հակասում էր սեփականության իրավունքի սկզբունքին։
Միջազգային արձագանքը նորից չուշացավ եվ Զիմբաբվեն պարտվեց մի քանի միջազգային դատական գործերում։
3. Արգենտինա
2012-ին ազգայնացվեց YPF-ն (նավթային ընկերություն), որը պատկանում էր իսպանական Repsol-ին։
Ազգայնացումն իրականացվեց առանց նախնական փոխհատուցման։
Repsol-ը դատական կարգով պահանջեց փոխհատուցում և որոշակի հաջողություն ունեցավ։ Արդյունքում՝ Արգենտինան ոչ միայն կորցրեց վստահելիությունը միջազգային ներդրողների աչքում, այլ նաև հարկատուների գրպանից վճարեց անօրինական որոշման գինը։
Եզրակացություն Հայաստանի համար
Հայաստանը չի կարող կրկնել այս սխալները։ Ազգայնացումը չի կարող լինել էմոցիոնալ կամ քաղաքական որոշում։ Պետք է պահպանել իրավական ընթացակարգերը, ապահովել միջազգային նորմերի պահպանումը և հաշվարկել տնտեսական հետևանքները։ Հակառակ դեպքում, պետությունն ինքն է դառնում վարկաբեկված ու դատապարտված։ Պետք է առաջնորդվել օրենքով, ոչ թե էմոցիաներով։
Ամենից շատ դիտված
22:44 ՔՊ-ական Էմմա Պալյանը Ամասիայի առողջության կենտրոնում եղբոր համար փոխտնօրենի հաստիք է ստեղծել՝ 250 հազար աշխատավարձով
23:06 Ամերիկացի դիվանագետին Ծիծեռնակաբերդում ոչ մի հայ պաշտոնյա չի ուղեկցել. Էդգար Ղազարյան
09:22 Փիառի համար են ներկրել․ Սամվել Ալեքսանյանին ստիպել են. Հրապարակ
22:49 Խոշոր ավտովթար՝ Արագածոտնի մարզում․ բախվել են «Nissan Rogue»-ը և «Toyota»-ն․ կա վիրավոր
22:30 ՔՊ-ին Վաղարշապատը պետք էր, որ Վեհարանի դեմ գրոհն արդարացնի․ հարցում
22:13 Ընդդիմադիր այն ուժերը, որոնք չեն հաղթահարում անցողիկ շեմը, փոշիացնում են ընդդիմության ձայները և նպաստում իշխանության վերարտադրությանը
23:53 Դիվերսիոն խումբը պայթյուն է նախապատրաստել, թիրախը եղել է Սերգեյ Շոյգուն. ԱԴԾ
09:05 Նախարարի՝ 3,150 դոլարանոց պայուսակն ու բրենդային կոստյումը. Ավանեսյանի look-ի հետքերով. Ժողովուրդ
23:34 Դատավարությունը շարունակվում է, մինչդեռ իշխանական լրատվամիջոցը հաղորդում է կալանքի ժամկետը 2 ամսով երկարաձգելու մասին. Ամստերդամ
22:58 Այս գիշեր երկնքում կդիտվի Լեոնիդների ասուպային հոսքի առավելագույն փուլը. Լևոն Ազիզյան
Ձեզ գուցե հետաքրքրի
Կապ
սոց․ ցանցեր
Կայքում հրապարակված նյութերը պարտադիր չէ, որ արտահայտեն oragir.news-ի խմբագրության տեսակետը: