Ինչպե՞ս են հայրենիքները մատնում, վաճառում ու զիջում, ի վերջո՝ կորցնում: Գուցե ամեն պատմաբան ու քաղաքագետ իր վերլուծությունն ու մոտեցումն ունի, ինքնատիպ եզրահանգումն այս հարցին՝ որպես պատասխան: Բազմաթիվ պատճառներ ու մեղադրանքներ կարող են շարադրել, փիլիսոփայական եզրահանգումներ անել, իմաստուն խոսքեր գրել, որոնք հնարավոր է, ասույթների վերածվեն, և արդեն վստահաբար վերածվել են: Մեղադրեն անհատին, որ սեփական իշխանությունը երկրից շատ էր սիրում, կամ ժողովրդին, որ չկարողացավ երկիրը սիրել իր անձից ավելի՝ չգիտակցելով, որ անձն ու երկիրը նույնանում են ճակատագրական պահին:
Եվ այսպես, այն օրը, երբ ՀՀ վարչապետը հայտարարեց, որ Սև լճի 30 տոկոսի համար կռիվ չի անելու, գոհ մնացին և՛ ինքը, և՛ ժողովուրդը: Այդ օրը մեր երկրի ղեկավարը ոչ թե լիճը ետ չբերելու մասին ասաց, այլ այն մասին, որ վաղը Երևանն է հանձնելու: Երբ հռետորական շեշտադրմամբ հայտարարեց, թե ինչ ենք անում մի սար, որի գլխին վեց ամիս ձյուն է նստած: Նա ոչ թե սարի կորստի հետ հաշտվեց, այլ համաձայնեց վաղը կորսվող Սյունիքի հետ: Սա էր նշանակում:
Կուրիլյան կղզիները որքանո՞վ են պետք Ռուսաստանին՝ չգիտենք: Բայց վաղը, եթե Ռուսաստանի նախագահը զիջի այդ կղզիները, ուրեմն հաջորդաբար հանձնելու է Մոսկվան: Սա է տրամաբանությունն ու կյանքի և պատմության փորձը, որ կայացած պետությունները և խելքը գլխին առաջնորդները երբեք չեն զիջում որևէ տարածք կամ մի թիզ հող, եթե անգամ դրանք անպետք են ու ոչ այնքան կարևոր: Բայց բնավ էլ անպետք ու ոչ կարևոր տարածքներ չեն լինում: Կա՛մ անպետք են, կա՛մ կարևոր: Կա՛մ զիջում ես, կա՛մ պահպանում: Զիջումները երբեք էլ մասնակի չեն լինում:
Մենք զիջեցինք լիճը, հետո՝ սարը, հետո՝ Գորիս-Կապան ճանապարհի զգալի մասը, հետո՝ գյուղեր ու հարակից տարածքներ, և այդ շղթան շարունակվում է: Հիմա էլ՝ յոթ գումարած մեկ համայնքները, որ շրջանառության մեջ է: Այդպես անընդհատ ու անվերջ: Կանգ չի առնելու զիջման այդ ընթացքը: Այն օրը, երբ Հայաստանի իշխանությունները զիջեցին Սև լիճը, համակերպվեցին, որ զիջելու են Երևանը։
-
Հուսիկ Արա
-
պոետ
-