Ուղիղ եթեր
Թուրքիան փորձում է հասնել թուրք-իսրայելական հարաբերությունների կարգավորման
copy image url

Թուրքիան փորձում է հասնել թուրք-իսրայելական հարաբերությունների կարգավորման

Արտաքին 3 տարի առաջ - 14:51 16-02-2022

2023 թվականի նախագահական ընտրություններին ընդառաջ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը փորձում է կարգավորել տարածաշրջանի երկրների հետ երկկողմ հարաբերությունները՝ առանձնահատուկ ուշադրություն դարձնելով իսրայելական վեկտորին: Երկու երկրների միջև հարաբերությունների կարգավորմանն ուղղված համատեղ ջանքերի շրջանակում Իսրայելի նախագահ Իցհաք Հերցոգը Էրդողանի հրավերով մարտի 9-10-ն այցելելու է Թուրքիա: Ըստ «Hurriyet»-ի՝ Էրդողանի արտաքին քաղաքականության հարցերով գլխավոր խորհրդական Իբրահիմ Քալընը և փոխարտգործնախարար Սեդաթ Օնալը փետրվարի 16-17-ը Հերցոգի այցից առաջ հանդիպումներ են ունենալու ինչպես Պաղեստինի, այնպես էլ Իսրայելի իշխանությունների հետ: Քալընին և Օնալին ընդունելու է Պաղեստինի նախագահ Մահմուդ Աբասը, ինչից հետո թուրքական կողմը բանակցությունները շարունակելու է իսրայելցի գործընկերների հետ։ Իսրայելական լրատվամիջոցները հաղորդում են, որ Իսրայելի ԱԳՆ գլխավոր տնօրեն Ալոն Ուշպիզը նախապես այցելելու է Անկարա` հանդիպելու Քալընի հետ, որպեսզի նախապատրաստի նախագահի այցը Թուրքիա։

Ըստ էության, Պաղեստինում թուրք դիվանագետները փոխանցելու են այն ուղերձը, որ Իսրայելի հետ հարաբերությունների կարգավորման գործընթացը չի նշանակում, որ Թուրքիան հրաժարվում է Պաղեստինի անկախության միջազգային ճանաչման ուղղությամբ տարվող իր երկարամյա քաղաքականությունից և պետական աջակցությունից։ Ամենևին զարմանալի չէ, որ «TRT Haber»-ին տված հարցազրույցում Թուրքիայի արտգործնախարար Մևլյութ Չավուշօղլուն հայտնել է, որ թուրքերն Իսրայելի հետ իրենց հարաբերությունները չեն կարգավորելու Պաղեստինի հաշվին՝ հավելելով, որ Իսրայելում այդ մասին հրաշալի գիտեն: Ընդ որում, դիվանագետը հերթական անգամ բարձրացրել է Երուսաղեմի և Ալ-Ակսա մզկիթի հարցը: Վերջինս գտնվում է Երուսաղեմի Հին քաղաքում և մուսուլմանական աշխարհի գլխավոր երեք սրբավայրերից է, ինչը նշանակում է, որ հարցի կարգավորման հանձնառությունը ստանձնելով՝ Թուրքիան փորձում է ստանձնել նաև ումմայի առաջնորդի դերը:

Թուրք-իսրայելական հարաբերությունների կարգավորման տրամաբանությունը բավականին մոտ է հայ-թուրքական հարաբերությունների բանակցային գործընթացին, քանի որ եթե հայկական պատվիրակության հետ օրակարգային գլխավոր հարցը լինելու է դիվանագիտական հարաբերությունների վերահաստատումը, ապա իսրայելական կողմի հետ՝ արտակարգ և լիազոր դեսպանների նշանակումը: Բացի այդ, թե՛ հայկական, թե՛ իսրայելական կողմի հետ Թուրքիան մշակելու է ճանապարհային համանման քարտեզ, որը ներառելու է քաղաքական, տնտեսական, զբոսաշրջային և էներգետիկ բնագավառներում երկկողմ հարաբերությունների համապարփակ զարգացմանն ուղղված հարցերի լայն շրջանակ: Հետևապես զարմանալի չէ, որ փետրվարի 16-ին Էրդողանի գլխավորությամբ հրավիրվող կառավարության նիստի ընթացքում ուկրաինական ճգնաժամի, ՌԴ նախագահ Վ. Պուտինի այցի կազմակերպչական հարցերին զուգահեռ քննարկվելու է նաև մարտին Իսրայելի նախագահ Իցհաք Հերցոգի նախատեսվող այցը Թուրքիա: Ընդ որում, այս հարցի քննարկումը սերտորեն առնչվում է նաև ԱՄԷ-ի հետ հարաբերություններ խորացման գործընթացին: Բայց, ի տարբերություն Հայաստանի, Թուրքիան Իսրայելի հետ սերտորեն գործակցել է նաև առանց դեսպանների: Օրինակ իսրայելական կողմի փոխանցմամբ՝ վերջին երկու տարիներին Իսրայելն օգնել է Թուրքիային կանխելու ահաբեկչական 12 գործողություն, ինչը նշանակում է, որ Մոսսադը՝ Իսրայելի արտաքին հետախուզության գործակալությունը, մշտական կապի մեջ է եղել Թուրքիայի ազգային հետախուզական կազմակերպության հետ: Համագործակցության ցայտուն դրսևորում կարելի է համարել նաև իսրայելցի գործարարի սպանության մասին մանրամասների բացահայտումը: Հատկանշական է, որ թուրք-իսրայելական հարաբերությունների ջերմացման ֆոնին թուրքական մեդիայի հաղորդմամբ՝ ենթադրյալ մահափորձը կապված է Իրանի հետ, որի նպատակն էր վրեժ լուծել Մոհսեն Ֆախրիզադեի սպանության համար: Ընդ որում, ինչպես Իրանում, այնպես էլ Թուրքիայում ցայսօր տարածված է այն թեզը, որ 2020 թվականի նոյեմբերին հենց Մոսսադն էր կազմակերպել իրանցի անվանի ֆիզիկոսի սպանությունը:

Ամենից շատ դիտված

16:00 Աշխարհում կա միայն 4 երկիր, որտեղ բաշխիչ ցանցերը մասնավոր են, և նրանցից միայն ՀՀ–ում է, որ կա մոնոպոլիա
15:00 Մարտի 1-ի գիշերը Փաշինյանը մեր տան դուռը թակեց․ առավոտ շուտ վազել եմ հագուստ գնելու, որ հագնելու բան ունենա
14:00 Միջանցքը կվերցնեն էլ, կշահագործեն էլ․ Էրդողանը Փաշինյանին «փշի-փշի» է անում
15:42 Վարորդը ծեծել և ավտոբուսից դուրս է շպրտել դպրոցական աղջկան՝ գումարը չվճարելու պատճառով
22:00 4 անշարժ գույք, 2 մեքենա, 5․4 մլն կանխիկ, 24․7 մլն եկամուտ․ Դավիթ Խուդաթյանի և նրա ընտանիքի ունեցվածքը
13:02 Գերագույն սրբապիղծը փաստացի հրահանգեց ապօրինաբար խուզարկել Վեհարանը
23:01 Պուշկինյան ոլորաններում բախվել են 2 «Mercedes», կա 6 վիրավոր
11:35 Դուք Նիկոլի փաստաբանն եք, ձեզ հետ տեղի է ունեցել ամենավատ բանը․ Աննա Մկրտչյան
14:30 Փաշինյանի կնիկն օրը 6000 դոլար ա ծախսում, բայց թոշակառուն հացի փող չունի. բագրատաշենցի
20:36 Հերթը հասավ «Նոր Զովք»-ին. ապամոնտաժել են օրերս կառուցված սուպերմարկետը

Ձեզ գուցե հետաքրքրի