Գիտնականները պարզել են, թե որ մեխանիզմն է ստիպում քնել
copy image url

Գիտնականները պարզել են, թե որ մեխանիզմն է ստիպում քնել

Ավելին 3 տարի առաջ - 22:59 18-11-2021

Գիտնականները պարզել են, թե որ մեխանիզմն է պատասխանատու քնկոտության զգացողության համար։ Այս մասին հոդվածը հրապարակվել է Molecular Cell ամսագրում։

Քունը անհրաժեշտ է նյարդային համակարգ ունեցող բոլոր կենդանի օրգանիզմների համար։ Արթնության ժամանակ վնասը կուտակվում է նեյրոնների ԴՆԹ-ում, իսկ երազում մարմինն ավելի արդյունավետ կերպով վերականգնում է դրանք։ Գիտնականներին հետաքրքրում էր՝ արդյոք ԴՆԹ-ի կուտակված վնասը կապված է քնելու աճող ցանկության հետ:

Դա անելու համար Բար-Իլան համալսարանի (Իսրայել) Լիոր Ափելբաումի ղեկավարությամբ փորձեր են անցկացրել ձկան հետ: Օգտագործելով դեղամիջոցներ և օպտոգենետիկա՝ գիտնականները ԴՆԹ-ի վնաս են պատճառել ձկների նեյրոններին:

Պարզվել է, որ որքան շատ են գիտնականները վնասում նեյրոնների ԴՆԹ-ն, այնքան ձկները ցանկանում են քնել։ Քանի որ վնասը կուտակվում էր, դրանց թիվը աստիճանաբար գերազանցում էր շեմային արժեքները, ինչը ստիպել է ձկներին քնել՝ անկախ օրվա ժամից։

Հետագա հետազոտության ընթացքում պարզվել է, որ դրա համար պատասխանատու է հատուկ PARP1 սպիտակուցը, որը ԴՆԹ-ի վերականգնման համակարգի մաս է կազմում և արտադրվում է ի պատասխան վնասի: Եթե ​​դուք ստիպեք մարմնին արտադրել այն մեծ քանակությամբ, ապա դա ոչ միայն կբարձրացնի քնկոտությունը, այլև կնպաստի քնի ընթացքում նեյրոնների ԴՆԹ-ի ավելի արդյունավետ վերականգնմանը: Ի հակադրություն, PARP1-ի արտադրության ճնշումը հանգեցրել է նրան, որ ձկները չեն գիտակցում, որ հոգնած են և չեն կարողանում քնել:

Գիտնականներն ակնկալում են, որ նրանց աշխատանքը կօգնի պայքարել մարդկանց քնի խանգարումների և նեյրոդեգեներատիվ խանգարումների դեմ: