Բանկերը չեն կարողանում կանխիկ դոլար բերել դրսից, արդյունքում կանխիկ դոլարի նկատմամբ պահանջարկը կտրուկ աճել է․ Սուրեն Պարսյան

Հայաստանյան բանկերն այսօր դոլարը նվազագույնը գնում են 407 դրանով, վաճառում՝ 431 դրամով։ Տնտեսագետ Սուրեն Պարսյանն oragir.news-իր հետ զրույցում ընդգծեց, որ ՀՀ օրենսդրությամբ չի կարգավորվում, թե որքան պետք է լինի մարժան։ «ԿԲ-ն ենթադրում է, որ շուկան մրցակցային է, և մարժայի չափը շուկան կորոշի, բայց արդեն ակնհայտ է, որ շուկայի մասնակիցները, օգտվելով մարդկանց խուճապից, մարդկանց ֆինանսական անհրաժեշտությունից, փորձում են մեծ գումարներ աշխատել»։

Նա ընդգծեց, որ արդեն մեկ անգամ ԿԲ-ն արտարժույթի շուկայում համաձայնեցված գնային քաղաքականություն իրականացնելու համար պատժել է մի քանի տնտեսվարողի, բայց դա որևէ հետևանք չի թողել, և մարդիկ շարունակում են իրենց գործունեությունը՝ մեծ եկամուտներ ու շահույթներ կուտակելով։

«Այս տարվա ընթացքում արտարժույթի շուկայում անընդհատ տատանումներ են գրանցվում, և մեկ օրվա ընթացքում փոխարժեքը կարող է բարձրանալ և իջնել։ Արտարժույթի շուկայում նման տատանումներ են առաջանում, երբ շուկայի մասնակիցները վստահ չեն փոխարժեքի վրա և որոշակի ֆինանսական բարձիկ են ստեղծում իրենց համար, որ քիչ կորուստներ ունենան, եթե փոխարժեքը բարձրանա կամ իջնի։ Այս պահին ակնհայտ է, որ բանկային համակարգը, արտարժույթի շուկան սպասում են որոշակի աճի, դրանով է պայմանավորված դեպի վերև մեծ մարժայի առկայությունը»։

Տնտեսագետը նաև նշեց, որ այս տավա առաջին եռամսյակի ընթացքում բանկային համակարգը աննախադեպ բարձր շահույթ է գրանցել, որի մեջ մեծ տեսակարար կշիռ ունեն փոխարժեքի գորածարքներից եկամուտները։ Այսինքն՝ նաև սրա շորհիվ է, որ բանկերը գրանցել են բարձր շահութաբերություն։

Անդրադառնալով բանկերի կողմից քաղաքացիներին արտարժույթ չտալուն՝ նա նշեց, որ դա պայմանավորված է նրանով, որ բանկերը չունեն բավարար քանակությամբ կանխիկ դոլար։

«Հայաստանի բանկերը նախկինում իրենց կանխիկ դոլարի հարցը լուծում էին հիմնականում ռուսական բանկերի միջոցով, բայց հիմա ռուսական բանկերը չեն կարողանում կանխիկ դոլարով ապահովել իրենց։

Հիմա Հայաստանում մի քանի բանկ կա միայն, որ կարողանում է կանխիկ դոլար բերել։ Այդ բանկերը համագործակցում են ամերիկյան բանկերի հետ, արդյունքում կանխիկ դոլարի նկատմամբ պահանջարկը կտրուկ ավելացել է։ Այսինքն՝ հիմա մի քանի բանկ կա, որ կարողանում է դոլար բերել, նրանք նաև մյուս բանկերին են վաճառում կանխիկ դոլարը։ Եթե մյուս բանկերը կանխիկ դոլար չեն գնում, պարտադրված քաղաքացիներին տանում են արտարժութային գործարքի, քանի որ թղթով դոլար չունեն։

Հիմա, օրինակ, ռուսներն իրենց հետ մեծ քանակությամբ դոլար են բերում, բայց բանկերը չեն կարողանում այդ դոլարը կանխիկացնեն, տան իրենց, ստացվում է՝ բանկերը էլեկտրոնային հաշիվների վրա ունեն դոլար, բայց թղթադրամներ՝ ոչ»։